از آبگرم گنو تا آب انبارهای برکه باران | جاذبه هایی که حداقل باید یک بار به آنجا سفر کرد
استان هرمزگان با داشتن بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر نوار ساحلی، جزایر متعدد، کوه‌های مرتفع و سازه‌های تاریخی هوشمند، یکی از متنوع‌ترین مقصدهای گردشگری ایران به شمار می‌رود. در این نوشته تمام جاذبه‌های اصلی و مهمی را که واقعاً ارزش یک بار سفر کامل را دارند، با جزئیات عملی و کاربردی معرفی می‌کنیم. چشمه آبگرم گنو […]
استان هرمزگان با داشتن بیش از ۱۴۰۰ کیلومتر نوار ساحلی، جزایر متعدد، کوه‌های مرتفع و سازه‌های تاریخی هوشمند، یکی از متنوع‌ترین مقصدهای گردشگری ایران به شمار می‌رود. در این نوشته تمام جاذبه‌های اصلی و مهمی را که واقعاً ارزش یک بار سفر کامل را دارند، با جزئیات عملی و کاربردی معرفی می‌کنیم.
چشمه آبگرم گنو
چشمه آبگرم گنو در فاصله ۳۴ کیلومتری شمال شرقی بندرعباس و در دل کوه گنو قرار دارد. آب آن از عمق زمین با دمای ثابت ۴۴ تا ۴۸ درجه خارج می‌شود و حاوی گوگرد، سدیم، کلسیم، منیزیم و مقدار کمی مواد رادیواکتیو است. این ترکیب برای درمان بیماری‌های پوستی (اگزما، پسوریازیس)، روماتیسم، آرتروز، دردهای مزمن مفصلی و حتی برخی مشکلات گوارشی موثر است. مجموعه دارای دو استخر جداگانه برای بانوان و آقایان با عمق ۱٫۲ تا ۱٫۸ متر، رختکن، دوش آب سرد و گرم و سکوهای استراحت است.
بهترین زمان بازدید از آبان تا اردیبهشت است. صبح خیلی زود (قبل از ۹ صبح) یا بعد از ساعت ۱۶ خلوت‌تر و هوا خنک‌تر است. مسیر کاملاً آسفالته و حتی با سواری معمولی قابل دسترسی است. مدت توصیه‌شده ماندن در آب گرم برای هر نوبت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه است و بین نوبت‌ها حداقل ۳۰ دقیقه استراحت کنید. هزینه تقریبی ورودی برای هر نفر حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان و پارکینگ رایگان است.
برای شروع سفرتان به بندرعباس و چشمه آبگرم گنو، سریع‌ترین راه خرید بلیط هواپیما تهران به بندرعباس است؛ پروازهای روزانه متعدد از مهرآباد و زمان پرواز حدود یک ساعت و چهل دقیقه، خستگی راه را به حداقل می‌رساند.
آب انبارهای برکه های باران بندرعباس
مجموعه برکه‌های باران شامل پنج آب‌انبار بزرگ تاریخی در خیابان ۲۲ بهمن بندرعباس است که در دوره صفویه و قاجار ساخته شدند. این سازه‌ها با گنبدهای دوپوش و بادگیرهای چهار طرفه، پیشرفته‌ترین سیستم جمع‌آوری و ذخیره آب باران در مناطق خشک جنوب ایران بودند. آب باران از پشت‌بام مساجد، خانه‌ها و کاروانسراهای اطراف از طریق کانال‌های سفالی به مخازن هدایت و با لایه‌های ساروج کاملاً آب‌بندی می‌شد تا در طول سال قابل استفاده باشد.
بزرگ‌ترین برکه (شماره یک) هنوز سالم است و ظرفیت حدود ۵ میلیون لیتر دارد. از پله‌های مارپیچ داخلی می‌توانید تا کف مخزن پایین بروید و معماری و ضخامت دیواره‌ها را از نزدیک ببینید. بازدید کاملاً رایگان و در تمام طول سال امکان‌پذیر است. بهترین زمان صبح زود یا نزدیک غروب است که نور خورشید روی گنبدها عکس‌های فوق‌العاده‌ای می‌سازد. نزدیک مجموعه، موزه مردم‌شناسی و حمام گله‌داری هم قرار دارد که می‌توانید در یک برنامه نیم‌روزه هر سه را ببینید.
معبد هندوها (پرستشگاه بت گوران)
معبد هندوها در سال ۱۳۱۰ قمری (دوره ناصرالدین شاه) به هزینه تجار هندی ساکن بندرعباس ساخته شد و تنها معبد هندویی در ایران است که گنبد سنگی دارد. ارتفاع گنبد ۱۷ متر و در رأس آن نماد چهار دست شیوا به همراه تاج و حلقه‌های نور قرار دارد. چهار برجک در چهار گوشه و بادگیرهای کوچک، معماری را ترکیبی از سبک ایرانی و هندی کرده است.
در گذشته مراسم گار (آتش مقدس) و جشن‌های هندویی در این مکان برگزار می‌شد و هنوز هم گاهی خانواده‌های هندوتبار برای مراسم خاص به اینجا می‌آیند. بازدید از حیاط، تالار اصلی و پشت‌بام آزاد است و عکاسی بدون محدودیت انجام می‌شود. بهترین زمان بازدید صبح تا ساعت ۱۱ یا بعد از ساعت ۱۶ است که سایه ساختمان خنکی ایجاد می‌کند. ورودی رایگان است.
منطقه حفاظت شده و کوه گنو
کوه گنو با قله ۲۳۷۵ متری، بلندترین نقطه نزدیک بندرعباس و یکی از ۱۳ ذخیره‌گاه زیست‌کره ایران در یونسکو است. پوشش گیاهی شامل نخل وحشی، کهور، کنار، استبرق، گیاهان دارویی (آویشن، بادرنجبویه، بابونه کوهی) و بیش از ۳۵۰ گونه گیاهی شناسایی‌شده است. حیات‌وحش منطقه شامل پلنگ ایرانی، کل و بز، قوچ، گربه شنی، روباه، کفتار و پرندگان شکاری مانند عقاب طلایی و شاهین است.
چندین مسیر مشخص کوهنوردی سبک و سنگین وجود دارد که معروف‌ترین آن‌ها مسیر چشمه آبگرم تا قله (حدود ۵ ساعت) است. بهترین فصل پاییز تا اوایل بهار است. برای کوهنوردی حتماً راهنمای محلی یا GPS همراه داشته باشید. ورودی منطقه با خودرو ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان و پیاده رایگان است. کمپینگ در نقاط مجاز با هماهنگی محیط‌بانی امکان‌پذیر است.
جزیره هرمز
جزیره هرمز با مساحت ۴۲ کیلومتر مربع، بهشت زمین‌شناسان جهان است. بیش از ۷۰ نوع خاک رنگی (از قرمز و زرد اخرایی تا سفید و نقره‌ای) دارد که خاک سرخ آن کاربرد صنعتی و خوراکی دارد. دره رنگین‌کمان، دره مجسمه‌ها، غار نمک رنگارنگ، ساحل نقره‌ای، فرش خاکی (اثر هنری سالانه) و قلعه پرتغالی‌ها از مهم‌ترین نقاط هستند.
دسترسی با قایق مسافری از اسکله ذاکری بندرعباس حدود ۳۵ دقیقه طول می‌کشد. بلیط قایق رفت‌وبرگشت حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان است. بهترین راه گشت جزیره کرایه موتور (۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان روزانه) یا تورهای یک‌روزه محلی است. این جزیره، اقامتگاه‌های بوم‌گردی متعدد و غذاهای دریایی عالی دارد. حتماً کفش مناسب کوهستان، کلاه، عینک و آب زیاد همراه داشته باشید.
جزیره قشم و ژئوپارک جهانی
قشم با ۱۳۵ کیلومتر طول، بزرگ‌ترین جزیره ایران و تنها ژئوپارک ثبت‌شده خاورمیانه در یونسکو است. دره ستارگان، تنگه چاهکوه، جزایر ناز، غارهای نمکدان (بلندترین غار نمکی جهان)، بام قشم، چاک ویر، جنگل‌های حرا، سایت تخم‌گذاری لاک‌پشت‌ها و درگهان و بازارهای متعدد از جاذبه‌های اصلی هستند.
برای بازدید کامل حداقل ۳ تا ۴ روز زمان لازم است. دسترسی با لندینگ‌کرافت خودروبر یا کشتی مسافری از بندر پل (۲۰ دقیقه) یا بندر لافت (۱۰ دقیقه) انجام می‌شود. بهترین فصل بازدید از قشم، آبان تا فروردین است. این جزیره، هتل‌های متعددی از ۵ ستاره تا بوم‌گردی دارد. خرید صنایع‌دستی (لباس‌های سوزن‌دوزی شده) و ماهی و میگو خشک، در این مکان بسیار مقرون‌به‌صرفه است.
حمام گله داری و موزه مردم‌شناسی
حمام گله‌داری تنها حمام سنتی باقی‌مانده بندرعباس و مربوط به اواخر قاجار است. شامل بخش‌های سربینه (رختکن)، میان‌در، گرمخانه، خزینه و تون (کوره) است. سقف‌های گنبدی با نورگیرهای کوچک و ستون‌های هشت‌ضلعی از ویژگی‌های معماری آن هستند. این بنا، در سال ۱۳۷۸ مرمت شد و اکنون موزه مردم‌شناسی بندرعباس است.
در موزه می‌توانید لباس‌های سنتی بندری (چادرهای کندوره، گنجش، شلوارهای دمپا گشاد)، ابزار صیادی قدیمی، وسایل حمام سنتی، ادوات موسیقی محلی و عکس‌های قدیمی بندر را ببینید. هزینه ورودی ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان است و بازدید حدود ۴۵ دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد. این حمام دقیقاً کنار برکه‌های باران قرار دارد و می‌توانید هر دو را پشت سر هم ببینید.
پس از پایان گشت کامل در بندرعباس، جزایر و مناطق اطراف، بهترین روش برای بازگشت بدون خستگی جاده، رزرو زودهنگام بلیط هواپیما بندرعباس به تهران است. پروازهای برگشت معمولاً عصر و شب انجام می‌شوند و می‌توانید همان روز به خانه برسید.
نکات مهم و کاربردی برای سفر به هرمزگان
اگر قصد سفر به استان هرمزگان و کشف عجایب این منطقه را دارید، پیشنهاد می‌کنیم به موارد زیر توجه داشته باشید:
- بهترین زمان سفر به هرمزگان، ۱۵ آبان تا ۱۵ فروردین است.
- مدت پیشنهادی سفر ۷ تا ۱۰ روز (۳ روز بندرعباس و اطراف + ۲ روز هرمز + ۴ روز قشم) است.
- حمل‌ونقل بین‌جزایر معمولا با قایق مسافری هرمز و لندینگ‌کرافت قشم صورت می‌گیرد.
- وسیله نقلیه در جزایر، موتور یا وانت تورهای محلی (ماشین شخصی در هرمز توصیه نمی‌شود) است.
- حتی در زمستان، پوشیدن کلاه و عینک آفتابی ضروری است.
- همیشه حداقل ۲ لیتر آب آشامیدنی همراه خود داشته باشید.
- کرم ضدآفتاب و کفش مناسب کوه و ساحل فراموش نشود.
- رزرو اقامتگاه در تعطیلات حداقل ۲ هفته زودتر انجام شود.
- ماهی خشک، میگو، خرما، ادویه جنوب، لباس سوزن‌دوزی شده، از بهترین سوغات این منطقه است.
سخن پایانی
هرمزگان یکی از معدود استان‌هایی است که همزمان طبیعت بکر، تاریخ چندصدساله، مهندسی هوشمند آب و پدیده‌های زمین‌شناسی بی‌نظیر را در کنار هم دارد. از آبگرم معدنی گنو که بدن را درمان می‌کند تا برکه‌های باران که هوش نیاکان ما را نشان می‌دهد، از خاک رنگارنگ هرمز تا ژئوپارک جهانی قشم؛ همه این‌ها دلایلی هستند که حداقل یک بار در زندگی باید به این منطقه سفر کرد و با چشم خود دید که جنوب ایران چقدر جاذبه بیشتر از فقط دریا و آفتاب دارد.
