پارک ملی هوا فضا همگانی می‌شود؟
نمایشگاه یا پارک ملی (موزه) هوافضا از محدوده‌های مهم منطقه ۲۱ و یکی از ارزشمندترین فضاها برای توسعه گردشگری محسوب می‌شود ولی هنوز از این ظرفیت استفاده مناسبی نشده است.
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ فضاهای همگانی شهری از جمله خیابان‌ها، میادین و پارک‌های شهری از دیرباز جذاب ترین بخش شهرها به شمار می‌روند و قابلیت جذب مردم توسط فضاهای عمومی و همگانی باعث شده تا از این فضاها به عنوان مهمترین بخش برنامه ریزی شهری یاد شود، چرا که این گونه فضاها عموماً آزادانه در دسترس مردم بوده و جاذب گردشگر هستند.
نمایشگاه یا پارک ملی (موزه) هوافضا یکی از لوکیشن‌های مهم منطقه ۲۱ است که در کیلومتر ۴ اتوبان تهران کرج، روبروی پارک ارم واقع شده و از لحاظ کمی و از نظر تنوع دستاوردهای علمی و فضایی کشور، یکی از ارزشمندترین فضاهای مناسب برای توسعه گردشگری محسوب می‌شود اما در وضع موجود از ظرفیت‌های آن در حوزه گردشگری و نقش آفرینی آن برای افزایش شناخت و آگاهی مردم نسبت به دستاورهای نظامی و دفاعی کشور به صورت مطلوب استفاده نمی‌شود.
مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران در پژوهشی با عنوان «امکان سنجی همگانی سازی پارک ملی (موزه) هوافضا» به بررسی شرایط این موزه برای توسعه گردشگری و همچنین افزایش شناخت وآگاهی مردم نسبت به صنایع نظامی کشور پرداخته است.
بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته، موزه‌های هوافضا در جهان با هدف تحقیق در مورد تاریخ علم هوانوردی، پروازهای فضایی، علوم سیاره‌ای، علوم و فناوری مرتبط و بررسی روند رشد قدرت هوایی و نظامی یک کشور در ادوار تاریخ پا گرفته‌اند و بی تردید بهترین مکان برای تماشای تاریخ پرفراز و نشیب هوایی یک کشور، همین موزه‌ها هستند.
«موزه یادبود کیهان نوردی» روسیه، «موزه ملی هوا و فضای اسمیتسونیان»، آمریکا، «موزه هوانوردی و فضایی» کانادا، «موزه ملی نیروی هوایی» آمریکا، «موزه جنگ امپریال» انگلستان، «موزه ملی هوا و فضا» فرانسه، «موزه رد بول هنگر» اتریش و «موزه رویال فالینگ دکتر سرویس» استرالیا برخی از نمونه‌های جهانی هستند.
«نمایشگاه هوایی تهران» اولین و تنها مرکز دائمی نمایش‌های هوایی ایران و خاورمیانه است که فعالیت خود را از شهریور سال ۱۳۶۵ به منظور نمایش هواپیماها و آشنایی نوجوانان و جوانان با پرواز و هوافضا آغاز کرد.
این مجموعه ۴۰ هکتار وسعت دارد و در بخش‌های متنوع خود از محوطه هواپیماها گرفته تا سالن موزه، تاریخ و سرگذشت هوانوردی ایران و جهان را ارائه می‌کند. شاید این تصور درست باشد که هواپیماها قدیمی هستند و دیگر به کار نمی آیند اما هر کدام از ۴۲ فروند هواپیمای موجود در نمایشگاه هوایی تهران تاریخچه طولانی و مفصل و جالبی دارند.
«موزه ملی هوانوردی ایران» به عنوان موزه نیروی هوایی ارتش در قلب تهران هم یکی از دیدنی ترین موزه‌های پایتخت است که در آن تاریخ اولین بالن، اولین هوایپما در ایران، سیر تحول لباس‌های فرم نیروی هوایی و همچنین آشنایی با سیر داستانی تشکیل یگان هوایی ایران از سال ۱۳۰۱ هجری در این موزه به نمایش گذاشته شده است.
«باغ موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس» هم با بهره گیری از نگاه آمیخته به هنر هنرمندان، تصاویری از مقاومت خرمشهر از لحظه اشغال، دفاع و آزادسازی را پیش روی بازدیدکنندگان قرار می‌دهد.
پژوهش‌های صورت گرفته در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران نشان می‌دهد که در ارتباط با حوزه پیرامون پارک ملی هوافضا، مهمترین معیارها و هنجارهایی که در حوزه پیرامونی ممکن است بر عملکرد پارک اثرگذار باشند و متعاقباً گردشگران و بازدیدکنندگان را نیز تحت تأثیر قرار دهند شامل امنیت، ایمنی، کارایی و تنوع خدمات می‌شود.
از آنجایی که فرآیند همگانی سازی پارک موزه هوا فضا مقوله‌ای چند عاملی بوده و از طرف دیگر بخش مهم حصول موفقیت در همگانی سازی انجام اقدامات پس از عمومی سازی است و تحقق این موضوع در مقیاس ملی میهنی بسیار اهمیت دارد، به همین جهت الزامات و ملاحظات پیشنهاد شده در این پژوهش در صورت اجرای صحیح در فاز اول پیش از عمومی سازی، ضروری است.
بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته در مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران برای تحقق اهداف پروژه همگانی سازی پارک هوافضا لزوم انجام پروژه‌هایی همچون طراحی فضای داخل مجموعه پارک ملی هوافضا، پروژه طراحی شهری خیابان شهر دانشگاه و حوزه تحت نفوذ آن به منظور ایجاد محیط مناسب برای گردشگر، پایش و ارزیابی اقدامات و الزامات و پیشنهادهای ارائه شده و انجام شده قبل از همگانی سازی، پایش و ارزیابی وضعیت پارک در دوره‌های زمانی مختلف و ارتقا عملکرد آن با توجه به رفع موانع و محدودیت‌ها پیشنهاد شد تا در صورت تحقق شرایط لازم، شاهد همگانی سازی پارک موزه هوافضا باشیم.
