چغازنبیل
درباره زیگورات چغازنبیل زیگورات چغازنبیل یک سازه باستانی مشهور است و یکی از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. چغازنبیل، با نام ایلامی باستان “دور اونتاش” شناخته میشود. این سازه مربوط به دوران ایلام یا عیلام باستان است و در استان خوزستان، در مسیر بین شهرهای شوشتر و شوش (از […]
درباره زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل یک سازه باستانی مشهور است و یکی از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. چغازنبیل، با نام ایلامی باستان “دور اونتاش” شناخته میشود. این سازه مربوط به دوران ایلام یا عیلام باستان است و در استان خوزستان، در مسیر بین شهرهای شوشتر و شوش (از شرق به غرب) و میان دزفول و اهواز (از شمال به جنوب) قرار دارد. زیگورات چغازنبیل در فاصله ۴۲ کیلومتری شرق شهر شوش واقع شده و به بخشی از محدوده شهرستان شوش تعلق دارد. رود دز در سمت شرقی زیگورات چغازنبیل جریان دارد و فاصله آن تا شهر شوشتر را جدا میکند. برای رسیدن به زیگورات چغازنبیل، باید تقریباً ۲۵ کیلومتر از شوشتر را طی کنید.
چرا بازدید از زیگورات چغازنبیل پیشنهاد میشود؟
– زیگورات چغازنبیل، اولین اثر ثبت شده از ایران در فهرست جهانی یونسکو است؛ بنابراین، از نظر تاریخی و فرهنگی بسیار ارزشمند است.
– این سازه، بزرگترین زیگورات موجود در ایران است و به عنوان یکی از بزرگترین سازههای این نوع در کشور شناخته میشود.
– زیگورات چغازنبیل به لحاظ شکل و ساختار، میتواند معادل آسیایی اهرام مصر باشد؛ در واقع، این سازه از لحاظ ظاهری و تاریخی بسیار شگفتانگیز است.
– یکی از ویژگیهای جالب زیگورات چغازنبیل این است که یکی از نخستین ساختارهای تصفیه آب در جهان را دارد؛ این نشان میدهد که اهمیت و کاربرد آن در زمان خود چقدر بوده است.
معنای واژههای زیگورات و چغازنبیل چیست؟
– واژه “زیگورات” به معنای “کوه”، “قله” یا “جای مرتفع” است و به شکل سازههای باستانی با پایه مربع یا مستطیل و سرتاسر زاویهدار اطلاق میشود.
– نام کهن “چغازنبیل” یا “دوراونتاش” به معنای “جایگاه” و “محل اونتاش”، سازنده زیگورات، است. اما در زبان لری، “چغازنبیل” به معنای “زنبیلی شبیه کوه” است.
تاریخچه زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل جزء مجموعههای باستانی تمدنهای اولیه در دوران انقلاب کشاورزی و تمدنهای میان رودانی قرار میگیرد. شهر باستانی شوش نیز در شمال غربی زیگورات واقع شده است. این زیگورات یا معبد هرمی شکل، در حدود سال ۱۲۵۰ پیش از میلاد توسط “اونتاش ناپیرشا”، فرمانروای عیلامی، برای یکی از خدایان باستانی به نام “اینشوشیناک” ساخته شده است. این زیگورات با قاعدهای چهارضلعی و دیوارههای محافظتی ساخته شده است و در حال حاضر این دیوارها بازسازی شدهاند.
در مجموعه چغازنبیل، علاوه بر معبد اصلی، معابد دیگری برای الهههای دیگر نیز وجود دارد و به نظر میرسد قرار بوده معابد بیشتری هم ساخته شوند؛ اما فرمانروایان بعدی عیلامی این کار را ادامه ندادند. همچنین در مجموعه چغازنبیل، مقابر سلطنتی مربوط به عیلام باستان هم قرار دارد. در زمان خود، چغازنبیل یک مرکز مذهبی و زیارتی بزرگ بوده است.
زیگورات چغازنبیل در سال ۶۴۰ پیش از میلاد، در زمان حکومت آشوربانیپال، حاکم آشور، تحت حمله قرار گرفته است.
ساختار و معماری زیگورات چغازنبیل
زیگورات چغازنبیل در حال حاضر دارای تقریباً ۲۵ متر ارتفاع است. اما بر اساس مطالعات باستانشناسی، ارتفاع آن در گذشته، قبل از تخریب توسط آشوربانیپال و فرسایش تدریجی، دو برابر این بوده و شامل ۵ طبقه بوده است. هر ضلع این زیگورات حدوداً ۱۰۰ متر طول دارد. زیگورات یک ساختار مذهبی است که در منطقه میانرودانی مانند عراق امروزی، تعداد بیشتری از آنها را میتوان یافت. اما زیگورات چغازنبیل به عنوان یک نمونه منحصر به فرد در ایران شناخته میشود.
زیگورات چغازنبیل از جمله مصالح ساختمانی خود از خشت خام و آجرهای خشت پخته ساخته شده است. روی پیکره زیگورات، آثاری از تزیینات و نگارههای دستساز که به خطوط عیلامی و اکدی مربوط میشوند، وجود دارد. از جمله جنبههای مهم چغازنبیل، صنعت کاشیکاری و لعابکاری است که آثار آن هنوز در این معبد ویرانه مشاهده میشوند. همچنین، بر اساس برخی مطالعات، قدیمیترین تصفیهخانههای آب جهان باستان در این مجموعه ایجاد شده است.
رومن گیرشمن، باستانشناس فرانسوی که حدود ۱۰ سال در منطقه خوزستان تحقیقاتی انجام داد، چند مرحله از کاوش را نیز در چغازنبیل انجام داد.
هزینه و زمان پیشنهادی برای بازدید از زیگورات چغازنبیل چقدر است؟
برای بازدید از محوطه زیگورات چغازنبیل و تجربه شگفتی و عظمت آن، حدود یک ساعت زمان کافی است. برای ورود به محوطه زیگورات، نیاز به پرداخت هزینه ورودی دارید.
در نزدیکی زیگورات چغازنبیل، میتوانید از مناطق دیدنی زیر نیز بازدید کنید:
– رودخانه دز: فاصله حدود ۲ کیلومتر
– معبد دانیال شوش: فاصله ۴۲ کیلومتر
– سازههای آبی شوشوتر: فاصله ۴۵ کیلومتر
با بازدید از این مناطق، میتوانید تجربهی دیدنیهای جذاب و زیبا را در نزدیکی زیگورات چغازنبیل داشته باشید.
هیچ دیدگاهی درج نشده - اولین نفر باشید