ایران در یک چهارراه تاریخی قرار گرفت
پس از آتش‌بس ۱۲ روزه جنگ، اقتصاد ایران در یکی از پیچیده‌ترین و پرمخاطره‌ترین مقاطع نیم‌قرن اخیر خود به سر می‌برد. علیرضا سلطانی، تحلیلگر اقتصادی، هشدار می‌دهد که نشانه‌های اولیه بحران در بازار سرمایه آشکار شده و نبود چشم‌انداز روشن در مذاکرات با آمریکا و تنش‌های ژئوپلیتیک، اقتصاد کشور را در برزخ تردید و انفعال گرفتار کرده است.
در حالی که آتش‌بس میان ایران و اسرائیل شکننده‌تر از همیشه به نظر می‌رسد، فعالان اقتصادی و بازارهای ایران در حالت بلاتکلیفی به سر می‌برند. نبود چشم‌انداز مشخص درباره آینده جنگ، احتمال تکرار درگیری‌ها یا نتایج مذاکرات احتمالی با آمریکا، تصمیم‌گیری را برای فعالان اقتصادی دشوار کرده است. سلطانی معتقد است که فقدان ساختارهای شفاف و قابل پیش‌بینی، اقتصاد ایران را از عقلانیت به سوی سردرگمی و انفعال سوق داده است.
ژئوپلیتیک و اقتصاد؛ امیدی به رفع پایدار تحریم‌ها نیست
سلطانی با اشاره به پیچیدگی‌های ژئوپلیتیک منطقه، تأکید می‌کند که حتی آغاز مذاکرات با آمریکا نیز تضمینی برای همراهی اسرائیل یا رفع دائمی تحریم‌ها نیست. این عدم قطعیت، اقتصاد ایران را در معرض مخاطرات جدی قرار داده و فعالان بازار را در انتظار تحولات بعدی نگه داشته است.
چهار سناریو برای آینده اقتصاد ایران تا پایان ۱۴۰۴
این تحلیلگر اقتصادی، چهار سناریوی احتمالی برای آینده میان‌مدت اقتصاد ایران ترسیم کرده است:
۱. فاجعه کامل: بازگشت به جنگ تمام‌عیار و فرسایشی، با هدف قرار گرفتن زیرساخت‌های حیاتی و فروپاشی کامل اقتصاد.
۲. بی‌ثباتی مداوم: ادامه آتش‌بس شکننده، افزایش ناامنی، بازگشت تحریم‌های بین‌المللی، رشد تورم و تغییر ساختار بودجه دولت برای شرایط اضطراری.
۳. توافق شکننده: مذاکره با آمریکا و دستیابی به توافقی محدود با کاهش نسبی تحریم‌ها، که اقتصاد را در حالت نه جنگ و نه صلح نگه می‌دارد.
۴. رونق پایدار: توافق سیاسی جامع با آمریکا، رفع کامل تحریم‌ها و بازگشت به مسیر رشد و ثبات اقتصادی.
سلطانی سناریوی دوم، یعنی تداوم بی‌ثباتی ژئوپلیتیک و آتش‌بس شکننده، را محتمل‌ترین گزینه می‌داند.
منبع:
شرق
