میلیاردها تومان پول سرگردان در بازار طلا و دلار | اردیبهشت طوفانی شروع می شود؟
معصوم‌پور امیرآبادی به گسترش نیوز گفت: در شرایطی که اعتماد عمومی به بازار سرمایه تضعیف شده، سرمایه‌ها به‌طور طبیعی به سمت دارایی‌های امنی چون طلا، دلار و سکه حرکت می‌کنند. حتی با وجود کاهش‌های مقطعی نرخ ارز، بازار همچنان به ثبات پایدار باور ندارد.
گسترش نیوز – سارا سمیع شمس: بازارهای مالی کشور در فروردین ۱۴۰۴ دستخوش نوساناتی عجیب و بی‌سابقه شدند. قیمت‌ها به‌ویژه در بازارهای طلا و سکه و ارز، نوساناتی شگفت‌انگیز را تجربه کردند؛ به‌گونه‌ای که هم رشد و هم کاهش شدید قیمت‌ها در بازه‌ای کوتاه مشاهده شد؛ با این حال، شرایط پایدار نماند و انتشار سیگنال‌های مثبت از مذاکرات ایران و آمریکا، دوباره روند قیمت‌ها را به سمت افزایش سوق داد. بورس نیز وضعیتی مشابه با دیگر بازارها را پشت سر گذاشت و هم روند ریزش شاخص کل بورس را شاهد بودیم و هم در روزهای ابتدایی آغاز مذاکرات بین ایران و آمریکا با روندی صعودی معاملات بازار به پایان می رسید.
در همین راستا خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با سایروس معصوم‌پور امیرآبادی، اقتصاددان و معامله‌گر بازارهای بین‌المللی به بررسی وضعیت بازارهای مالی در فروردین ماه ۱۴۰۴ و تحلیل صریحی از شرایط کنونی بورس، بازار ارز و بازار طلا پرداخته است که در ادامه می خوانیم.
رشد فروردین؛ بیشتر غبار سیاسی تا رشد اقتصادی
سایروس معصوم‌پور امیرآبادی، اقتصاددان و معامله‌گر بازارهای بین‌المللی در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: افزایش شاخص بورس در فروردین‌ماه بیشتر به واسطه اخبار سیاسی و به ویژه مذاکرات عمان شکل گرفت و این رشد را نمی‌توان نشانه ای از جان‌گرفتن اقتصاد یا بازگشت اعتماد دانست. بازاری که سال‌هاست به هر لبخند سیاسی واکنش هیجانی نشان می‌دهد و با اولین مانع، فرو می‌ریزد، نمی‌تواند باثبات تلقی شود.
وی افزود: رشد شاخص هم وزن شاخص بهتری برای تحلیل واقعیت های بورس است و رشد این شاخص نشان می‌دهد بدنه اصلی بازار عملاً بی تحرک بوده و تنها چند سهم بزرگ شبه دولتی و رانتی عامل پرواز مصنوعی شاخص کل شده اند.
افزایش سرمایه‌ها آرایش مصنوعی بر چهره‌ی بازار
معصوم‌پور امیرآبادی در ادامه افزود: بخش عمده ای از افزایش سرمایه هایی که در فروردین‌ماه شاهدش بودیم از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و سود انباشته انجام شده است و این افزایش سرمایه از محل نقدینگی یا برنامه توسعه واقع نبود. این اقدام بیشتر شبیه آرایشی مصنوعی بر چهره‌ی بازار و ماسکی برای پنهان‌کردن ضعف‌های مدیریتی و نبود چشم‌انداز اقتصادی دانست است و هیچکدام از این افزایش سرمایه‌ها منجر به رشد سودآوری شرکت‌ها نشده است.
این اقتصاددان با انتقاد از نقش دولت در بازار سرمایه، تأکید کرد: دولت نه‌تنها در نقش داور یا مربی ظاهر نشده، بلکه به‌عنوان بازیکنی مداخله‌گر با رفتارهای خشن، قواعد بازی را به‌هم زده است. قیمت‌گذاری دستوری، مداخلات لحظه‌ای در صنایع و تصمیمات غیرشفاف باعث شده بازار سرمایه بیشتر شبیه میدان جنگ جناح‌های سیاسی باشد تا محیطی امن برای سرمایه‌گذاری. در چنین شرایطی، سرمایه‌گذار به‌جای بررسی گزارش‌های فصلی و بنیاد شرکت‌ها، به‌دنبال اخبار جلسات وزرا و مصاحبه‌های سیاسی است؛ که این، نشانه‌ی خروج بازار از منطق اقتصادی است.
ضعف سیاسیت پولی در دولت
تحلیل گر بازارهای مالی در ادامه این گفتگو، وی به ضعف سیاست پولی نیز پرداخت و گفت: نرخ بهره بین بانکی در حوالی ۲۱.۵ درصد تثبیت شده، اما نه توان کنترل نقدینگی را دارد و نه می‌تواند انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری ایجاد کند. بانک مرکزی در شرایط فعلی، به‌جای ایفای نقش سیاست‌گذار پولی، بیشتر شبیه به دفتردار تورم عمل می‌کند. تا زمانی که استقلال بانک مرکزی تقویت نشود و سیاست‌گذاری‌ها از حالت واکنشی خارج نشوند، امکان بازگشت اعتماد و ثبات به اقتصاد وجود ندارد. متأسفانه برخی تصمیمات حتی بعد از بروز بحران گرفته می‌شود؛ نه پیشگیرانه و بر پایه تحلیل داده‌ها.»
طلا و ارز پناهگاه مردم در شرایط بحرانی
معصوم‌پور امیرآبادی معتقد است: در شرایطی که اعتماد عمومی به بازار سرمایه تضعیف شده، سرمایه‌ها به‌طور طبیعی به سمت دارایی‌های امنی چون طلا، دلار و سکه حرکت می‌کنند. حتی با وجود کاهش‌های مقطعی نرخ ارز، بازار همچنان به ثبات پایدار باور ندارد که ثباتی پایدار در راه است. سکه و دلار نه‌تنها ابزار سرمایه‌گذاری، بلکه سنگری برای محافظت از دارایی مردم در برابر تصمیمات بی‌ثبات و متغیر شده‌اند.
پیش بینی وضعیت بازارها در اردیبهشت
این تحلیلگر بازارهای بین‌المللی در پایان، اردیبهشت‌ماه را نقطه عطفی برای سنجش عملکرد دولت و نهادهای اقتصادی دانست و گفت: بورس ممکن است در این ماه رشد عددی داشته باشد، با این حال، تا زمانی که شرکت‌ها به سودآوری واقعی نرسند و دولت همچنان نقش‌آفرینی ناکارآمدی در اقتصاد داشته باشد، این رشد مانند بادکنکی خواهد بود که با یک سوزن خبر یا یک موج بی‌اعتمادی، خواهد ترکید.
معصوم‌پور امیرآبادی در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: وضعیت کنونی بازارهای مالی ایران را می‌توان در چند جمله خلاصه کرد. بورس در حال حاضر رشد روی کاغذ دارد، نه در سود و نه در توسعه واقعی. سیاست‌های پولی همچنان واکنشی، سردرگم و بدون نقشه‌ی راه هستند. دولت، به‌جای تسهیل‌گر بودن، مانع سرمایه‌گذاری سالم شده است. بازارهای طلا و ارز به پناهگاه اصلی مردم در برابر سیاست‌های بی‌ثبات اقتصادی تبدیل شده‌اند. اگر اصلاحات واقعی در سیاست‌های اقتصادی و مالی کشور صورت نگیرد، اعتماد از دست رفته، به این سادگی‌ها بازنخواهد گشت و چرخه‌ی ناکارآمدی تکرار خواهد شد.
سارا سمیع شمس
