قدرت ۴ برابری ترکیه در مقایسه با ایران

گسترش نیوز – سارا سمیع شمس: ماه های اخیر سال ۱۴۰۳ یک نقطه عطف حیرت انگیز برای بازار دلار بود. قیمت دلار طبق پیش بینی کارشناسان حتی قادر بود به نرخ ۱۰۰ هزار تومانی برسد. رقمی که فاصله چندانی با نرخ کنونی ندارد. در همین راستا عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد در دسته وزرایی قرار گرفت که به دلیل به هم خوردن بازارهای دلار، طلا و سکه به سرعت و در کمتر از ۶ ماه از روی کار آمدن، استیضاح شد. استیضاحی که در روزهای اول ظاهرا مسبب کاهش قیمت دلار شده بود اما در واقع یک واکنش هیجانی به بازار دلار بود و این ارز دوباره به مسیر قبلی بازگشت و روند صعودی به خود گرفت. از طرفی نقدهای زیادی بر عملکرد بانک مرکزی وارد می شود و یکی از مقصران اصلی جهش نجومی دلار را تصمیمات بانک مرکزی تلقی می کنند.

در همین راستا خبرنگار پایگاه خبری گسترش نیوز در گفتگو با بهمن آرمان، کارشناس اقتصادی به بررسی وضعیت بازار ارز، تاثیر سیاست‌های اقتصادی و چالش‌ های پیش روی اقتصاد ایران پرداخته است که در ادامه می خوانیم.

نقش سیاست‌های اقتصادی در نوسانات نرخ ارز

بهمن آرمان کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز گفت: سیاست‌های نادرست اقتصادی در سال‌های اخیر به کوچک شدن اقتصاد ایران منجر شده است و این روند بدون اصلاحات ساختاری ادامه خواهد داشت. یکی از عوامل مهم در نوسانات نرخ ارز، سیاست‌ های اقتصادی ناپایدار و عدم شفافیت در تصمیم‌گیری‌ های کلان اقتصادی است. در سال‌ های اخیر، تغییرات در مدیریت اقتصادی، از جمله تغییر رئیس بانک مرکزی، تاثیر چندانی بر روند نرخ ارز نداشته است. این تغییرات در صورتی موثر خواهند بود که با اصلاحات ساختاری و سیاست‌های بلندمدت همراه شوند.

وی افزود: یکی از مشکلات اساسی اقتصاد ایران، چند نرخی بودن ارز است که فرصت‌ هایی برای رانت‌ خواری و فساد اقتصادی ایجاد کرده است. حرکت به سمت تک‌ نرخی شدن ارز اجتناب‌ ناپذیر است و حذف ارز ترجیحی باید در قالب یک بسته جامع اقتصادی انجام شود تا از فشار بر اقشار آسیب‌ پذیر جلوگیری گردد.

تاثیر تحریم‌ ها بر جریان ارز و اقتصاد کشور

آرمان به تاثیر تحریم‌های بین‌المللی بر وضعیت اقتصادی کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر، جریان ورود ارز به کشور تحت تاثیر تحریم‌ ها قرار گرفته است. به‌ ویژه گزارش‌ های اخیر از کاهش صادرات نفت ایران به چین نشان می‌ دهد که مشکلات ارزی در آینده می‌تواند تشدید شود. کاهش درآمدهای ارزی به معنای کاهش توانایی بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز و جلوگیری از نوسانات شدید خواهد بود.

وی افزود: تحریم‌ های اقتصادی و عدم دسترسی به منابع مالی بین‌المللی، فشار مضاعفی بر اقتصاد ایران وارد کرده است و برای مقابله با این وضعیت، سیاست‌گذاران باید به دنبال راهکارهای عملی برای افزایش تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات باشند.

اقتصاد ایران در مقایسه با کشورهای منطقه

کارشناس اقتصادی تاکید کرد: با مقایسه اقتصاد ایران با کشورهای همسایه شاهد این موضوع هستیم که باید اصلاحات اساسی در ساختار اقتصادی کشور انجام شود. در حال حاضر، اقتصاد ترکیه تقریبا چهار برابر اقتصاد ایران است و اقتصاد عربستان سعودی نیز به‌ مراتب بزرگ‌ تر از اقتصاد ایران محسوب می‌ شود. این در حالی است که ایران دارای ظرفیت‌ های بالقوه بسیاری در حوزه‌ های مختلف اقتصادی است که به دلیل سیاست‌ های نادرست، از آن‌ ها بهره‌ برداری مناسبی نشده است.

وی ادامه داد: یکی از مهم‌ ترین چالش‌ های اقتصاد ایران، عدم استفاده از فناوری‌ های روز در تولید و کشاورزی است. در حالی که کشورهای پیشرفته از روش‌ های مکانیزه برای تولید محصولات کشاورزی استفاده می‌ کنند، در ایران همچنان بسیاری از روش‌ های سنتی به کار گرفته می‌ شود. این مسئله باعث افزایش هزینه‌ های تولید و کاهش بهره‌ وری شده است.

پیش بینی نرخ ارز در سال آینده

آرمان درباره پیش‌بینی نرخ ارز در سال آینده گفت: با توجه به شرایط فعلی، بعید به نظر می‌رسد که نرخ ارز کاهش چشمگیری داشته باشد. کاهش تقاضا در برخی ماه‌ های سال ممکن است نوسانات کوتاه‌ مدتی را ایجاد کند، اما در بلندمدت، بدون اصلاحات ساختاری و افزایش درآمدهای ارزی، نمی‌ توان انتظار کاهش پایدار نرخ ارز را داشت.

وی افزود: سیاست‌های اقتصادی دولت در سال آینده باید بر مدیریت منابع ارزی، کاهش وابستگی به واردات و حمایت از تولید داخلی متمرکز باشد. همچنین، ایجاد ثبات در بازار ارز نیازمند همکاری میان بخش‌های مختلف اقتصادی و کاهش تنش‌های سیاسی است که بر فضای اقتصادی کشور تاثیرگذار هستند.

لزوم اجرای سیاست‌های حمایتی برای کاهش فشار بر مردم

آرمان در پایان به خبرنگار گسترش نیوز گفت: سیاست‌ های اقتصادی باید به گونه‌ای طراحی شوند که علاوه بر کنترل نرخ ارز، از افزایش فشار اقتصادی بر مردم جلوگیری شود. حذف ارز ترجیحی و حرکت به سمت تک‌نرخی شدن ارز باید همراه با افزایش حمایت‌ های اجتماعی، افزایش حداقل دستمزد و اصلاح ساختار توزیع یارانه‌ها باشد. در غیر این صورت، این سیاست‌ ها ممکن است به افزایش تورم و کاهش قدرت خرید مردم منجر شود. باید تصمیم‌گیری‌های اقتصادی و ارائه اطلاعات دقیق به مردم شفاف باشد. رسانه‌ها نقش مهمی در اطلاع‌ رسانی صحیح و آگاه‌سازی مردم درباره سیاست‌های اقتصادی دارند. تصمیمات اقتصادی باید به صورت شفاف و با در نظر گرفتن منافع عمومی اتخاذ شوند تا اعتماد مردم به سیاست‌های اقتصادی افزایش یابد.