کرفتو، غار هرکول در کردستان/ دریچهای به دنیای اساطیر و رازهای باستانی
غار کرفتو، یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای طبیعی و تاریخی استان کردستان، محل سکونت باستانی انسانها و مکانی پر از رمز و راز است، این غار یکی از نمونههای بارز هنر دستساز بشر و معماران باستانی است که هنوز هم رازهای خود را در دل کوهها پنهان کرده است. نام غار کرفتو با داستانهای افسانهای هرکول نیز گره خورده و بازدیدکنندگانی را از سرتاسر ایران و جهان به خود جذب میکند.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از ایسنا، در دل کوههای استوار کردستان، غار کرفتو همچون نگینی اسرارآمیز میدرخشد، غاری که با کتیبهای به زبان یونانی مزین شده و خود را خانه هراکلس، پهلوان نامدار یونانی میخواند که سفر به این غار باستانی، تجربهای بینظیر از تاریخ، معماری و افسانههای کهن را به ارمغان میآورد.
غار کرفتو، فراتر از یک پناهگاه طبیعی، دریچهای به سوی دنیای اساطیر و رازهای باستانی گشوده است، این غار باستانی و دستکند بشر، آمیختهای از رمز و رازهایی است که هنوز پرده از بسیاری از اسرار خود برنداشته است.
نام هرکول، آن پهلوان نامدار و اسطوره یونانی، برای همگان آشناست، داستانهای حماسی و افسانههای بیشماری در مورد این شخصیت افسانهای روایت شده است، اما در قلب کردستان، غاری وجود دارد که خود را خانه هراکلس میخواند.
بر سر در یکی از اتاقهای این غار، کتیبهای به زبان یونانی حک شده که با افتخار اعلام میکند: “این خانه هراکلس است، هرکس که در آن وارد شود در امان است!”
اگر در تعطیلات نوروزی خود مقصد سفرتان استان کردستان است، دیدن این غار رازآلود و شگفتانگیز را به هیچ وجه از دست ندهید. برای رسیدن به این جاذبه تاریخی و طبیعی، باید از سنندج به سوی دیواندره و سپس به سمت سقز حرکت کنید، این غار در ۷۰ کیلومتری شمال غرب دیواندره، در دل رشتهکوهی آهکی قرار گرفته است.
تاریخچه و جاذبههای غار
غار کرفتو، همچنین بهعنوان «غار هرکول» شناخته میشود. کتیبهای بر دیوار ورودی غار وجود دارد که بر اساس آن نشان میدهد که این مکان به هرکول تعلق دارد.
وجود این کتیبه سبب شده تا برخی بر این عقیده باشند که احتمالا این غار مدتی به صورت موقت مورد سکونت سلوکیان قرار گرفته است.
غار کرفتو در سال ۱۸۱۸ توسط سر رابرت کرپورتر بازدید و کتیبه آن خوانده شد، در سال ۱۸۳۸ هنری اولینسون از غار بازدید کرد و آن چه را که به وسیله کرپورتر از کتیبه خوانده شده بود، اصلاح کرد. در سال ۱۹۶۳، سر اورل اشتین همراه با دستیار هنریاش ایوبخان نقشه اتاقهای حجاری شده، راهروها و دهلیزهای طبیعی را تهیه کردند.
غار کرفتو یکی از زیباترین و منحصربفردترین آثار تاریخی و جاذبه های گردشگری استان کردستان است که به عنوان تنها آپارتمان مسکونی جهان بازمانده از دوران سوم زمین شناسی است.
این غار یک غار آهکی است، طول آن حدود ۷۵۰ متر است و راههای فرعی متعددی از آن منشعب میشود؛ غار ۴ طبقه دارد و حجاران هنرمند، به زیبایی فضاهایی را در مدخلهای غار تراشیده و اتاقها، راهرو و دالانهای متعددی را به وجود آوردهاند به همین خاطر بخشهایی از آن دستکَند است و کتیبه و نقشهای مختلفی از حیوانات نیز در آن دیده میشود.
در معماری این غار علاوه بر ایجاد اتاقها و راهروهای عبوری، سعی شده تا اتاقها با هم مرتبط باشند و نورگیرهایی به سمت بیرون تعبیه شدهاند و بر دیوارهای غار در بعضی از اتاقها نقوشی به صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شدهاست.
با توجه به پژوهشهای صورت گرفته، در دوران میانزیستی کرفتو در زیر آب بوده و در اواخر این دوره ارتفاعات آن از آب خارج شدهاست، غار کرفتو از غارهای آهکی و طبیعی است که در ادوار مختلف تغییرات و دگرگونیهای عمده و دخل و تصرفات بسیار در آن به وجود آمدهاست .
پس از ورود به غار، زیبایی و ابهت طبیعت سرسبز منطقه جلبتوجه میکند. برای ورود به نخستین اتاق غار، باید از دو نردبان فلزی عبور کرده و کمی سنگنوردی کرد. در این اتاقها پنجرههایی به سمت درههای اطراف باز میشوند که چشماندازی بینظیر از طبیعت را فراهم میآورند. در آخرین اتاق، حوضی کمعمق و آتشدانی جلبتوجه میکند که گواهی بر مراسمهای دینی ساکنان باستانی این غار است.
طبقات سوم و دوم غار با دقت و ظرافت ساخته شده و دارای پنجرهها و دربهای سنگی و چوبی است. ساکنان این غار با حفر تنوره و پلههایی به جریان آب زیر غار دسترسی داشتند. وجود آب در برخی از بخشها نیاز به قایقسواری برای بازدید از مناطق مختلف را ایجاب میکند.
زیباییهای طبیعی و باستانی
غار کرفتو بهخاطر نقوش باستانی که شامل تصاویر انسانها، حیوانات و گیاهان است، تحسینبرانگیز است، این تصاویر گوزن، مارال، سوارکارانی بر اسب و حیوانات ناشناسی را به تصویر میکشند که مشخص میکند زمانی افرادی در این غار ساکن بودەاند.
بخش طبیعی غار دارای دالانهای متعدد و کمارتفاع است که عبور از آنها به چالش کشیده میشود. انتهای این دالانها بهوجود آب زیادی منجر میشود که فرسایش و رسوبات شکلهای منحنی و چندبُعدی را به این مکان داده و فضایی رازآلود را ایجاد کرده است.
قندیلهای درخشان نیز زیباییهای غار را دوچندان کردهاند و فضایی ترسناک و دلانگیز ایجاد میکند.
معماری و سازگاری با اقلیم
معماری غار نشاندهنده هوش و خلاقیت سازندگان آن در دوران باستان است. طراحی غار بهگونهای است که در زمستان گرم و در تابستان خنک میباشد. این خصوصیتها غار را به یک دژ دفاعی و پناهگاه ایمن تبدیل کرده و سکونت انسانها را در آن امکانپذیر ساخته است.
این غار باستانی در تاریخ ۲۰ بهمنماه ۱۳۱۸ با شماره ۳۳۰ بهعنوان یکی از آثار ملی کشور در فهرست ثبت شده است. با سفر به غار کرفتو، زیباییهای طبیعی و تاریخی کردستان را برای خود به یادگار خواهید برد و از تماشای این معماری شگرف و دلانگیز شگفتزده خواهید شد.
