وضعیت گردشگری در ایران

در کل جهان، کشورهای مستقلی که دارای اقتصاد، سیاست و تجارت جداگانه و مستقلی می‌ باشند، برای افزایش رشد اقتصادی خود، سعی دارند قطب گردشگری را در داخل کشور افزایش دهند. در این صورت با جذابیت بیشتر مناطق گردشگری در ایران، جذب گردشگران خارجی و داخلی افزایش می یابد و سود قابل توجهی از این مورد، نصیب اقتصاد کشور می گردد. ایران نیز با بهره مندی از قطب گردشگری جذاب و بی نظیر، درآمدهای بالایی را در طول سالیان دراز از آن خود نموده است.

گردشگری خارجی ایران

کشور ایران با بهره مندی از مناطق جذاب گردشگری توانسته است توجه بخش عظیمی از گردشگران خارجی را جلب نماید. از این رو مسافران خارجی که به داخل کشور سفر می کنند و از یک شهر تا چندین شهر برای سفر داخل کشوری، دیدن می کنند، با افزایش قابل توجهی مواجه گشته است که این مورد به عنوان یک مزیت سیاسی و اقتصادی شناخته می‌ شود.مواردی که سبب افزایش میزان گردشگری خارجی ایران شده است، دربردارنده موضوعات تخصصی و عمومی می‌ باشد.

به عبارتی آب و هوای چهار فصل شهرهای داخلی کشور، به عنوان موضوع عمومی، توجه گردشگران خارجی را جذب می‌ کند. از این رو ورود این افراد برای سفر در ایران، در هر فصلی از سال صورت می گیرد. برخی از گردشگران برای بررسی نوع آب و هوای کشور در طول سال، اقامت های طولانی را برمی گزینند تا نتیجه ای مطلوب را دریافت نمایند. تاریخ کشور ایران و نوع رسوم و فرهنگ های مختلف مردمان این کشور، به عنوان یک مورد اختصاصی در گردشگری، معرفی می گردد. بیشتر گردشگران به سبب آگاهی و یا دریافت اطلاعات مناسب از تاریخ ایران، این کشور را برای گردشگری انتخاب می کنند.

تاریخ کهن این سرزمین، ارزشمندی سفر خارجی را سبب ساز می گردد. بناهای تاریخی به جا مانده در استان های شیراز، اصفهان، تبریز و اردبیل، می‌ تواند موضوع جذاب و بحث انگیزی برای مسافران خارجی باشد.همچنین تعدد اقوام ایرانی با فرهنگ، زبان و رسوم زندگی متفاوت، امکان بررسی دقیق تر را برای گردشگران و تاریخ دانان جهان میسر می سازد. مسافران مسلمان ساکن کشورهای عربی همجوار برای زیارت بارگاه امام رضا (ع)، در افزایش میزان بالایی از گردشگری خارجی ایران، نقش بسزایی دارند.

گردشگری داخلی ایران

با توجه به افزایش آمار گردشگری خارجی ایران، بیشتر افراد ساکن در ایران نیز، سفرهای داخلی را به منزله گردشگری، انتخاب می کنند. این امر گردشگری داخلی ایران را ایجاد می نماید که به عنوان یک موضوع تخصصی، مورد توجه و بحث قرار می گیرد.

مسافرت ایرانیان در داخل کشور از شهری به شهری دیگر، برای تفریح و لذت، در طول سالیان دراز انجام می گیرد. تمامی شهرهای کشور، با داشتن رسوم خاص و متفاوت، جذب گردشگر داخلی را سبب ساز می‌ شوند.همچنین تفاوت آب و هوای شهرهای شمالی، جنوبی، شرقی و غربی کشور، به عنوان یک عامل مهم در افزایش گردشگری داخلی ایران، نقش دارند. افراد ساکن در مناطق شمالی کشور، خواهان سفر به شهرهای دارای آب و هوای سرد و خشک می‌ باشند. این مورد برای تمامی ساکنان شهرهای مختلف رخ می‌ دهد.

وجود بارگاه امام هشتم شیعیان در شهر خراسان رضوی، افزایش سفرهای داخلی را سرعت بخشیده است. این مورد به سبب دین رسمی ایرانیان (اسلام) انجام می پذیرد. همچنین وجود مناطق سرسبز و دریا در منطقه شمالی کشور، سیل عظیمی از مسافران را به این منطقه از کشور روانه می سازد. کیش با عنوان جزیره آزاد و جنوبی، توجه بسیاری از مسافران داخلی را جلب می کند که هم برای تفریح و هم برای تجارت و خرید کالاهای مختلف خارجی به سبب نزدیکی به کشورهای حوزه خلیج فارس، به این جزیره سفر می کنند.

آمار گردشگری در ایران به تفکیک استان

در سال 1402، آماری که در حوزه گردشگری ایران بیان شده است، افزایش قابل توجهی از رشد گردشگری را نشان می‌ دهد. این مورد در حوزه گردشگری داخلی و خارجی قابل مشاهده و بررسی می‌ باشد.در حوزه گردشگری خارجی، در شش ماه نخست سال، افزایش قابل توجهی از آمار ورودی مسافران خارجی به کشور به نسبت به سال های 1401 و 1400، به دست آمده است. طبق استناد به نظریه بسیاری از اقتصاددانان، افزایش نرخ ارز خارجی در کشور، افزایش مسافران خارجی را در پی داشته است که هدف مسافران، تفریح در کنار تجارت بوده است.

آمار استان های کشور برای جذب گردشگران خارجی در سال 1402 به ترتیب شامل تهران گیلان، خراسان رضوی، فارس و اصفهان می‌ باشد که از میزان بالایی مسافران خارجی برخوردار بوده اند. در حوزه گردشگری داخلی، ایرانیان در سال 1402 به خصوص در ایام نوروز، رکورد مسافرت های داخل کشوری را شکسته اند و به آماری جدید با مقادیر بالا در این زمینه دست یافته اند. ایرانیان در سال جاری به ترتیب در شهرهای خراسان رضوی، هرمزگان، گیلان و فارس اقامت کرده اند. اما بیشترین شهرهایی که در سال جاری رشد بالایی را در جذب مسافران داخلی داشته اند شهرهای ایلام، اردبیل و آذربایجان شرقی می‌ باشند.

درآمد گردشگری ایران

ورود گردشگران خارجی به ایران، در سال های اخیر به آسانی انجام می گیرد. سیاست اقتصادی ایران برای تامین بودجه سال کشور، درآمد گردشگری را به عنوان مهم‌ترین درآمد دولت بیان کرده است. از این رو عدم سخت گیری در ورود گردشگران خارجی به ایران، نمونه بارزی از این موضوع می‌ باشد.تنظیم قرارداد و سیاست های اقتصادی به کشورهای همجوار مانند عراق و ترکیه، سبب شده است که ایران در جذب گردشگران ترک و عرب، قوانین جدید و جذابی را ایجاد نماید. ورود مسافران به ایران از طریق زمینی، هوایی و دریایی انجام می گیرد. در ورود زمینی از خودروهای شخصی، حمل و نقل و همچنین دوچرخه و موتور استفاده می‌ شود.

گردشگران ترک آذربایجان غربی، تمایل بسزایی برای ورود به ایران و خرید کالاهای لازم و اساسی با قیمت مناسب دارند. کاهش ارزش پول ایران در مقایسه با ارزش پول کشورهای همجوار، مهمترین دلیل برای بهبود وضعیت گردشگری در ایران می‌ باشد. درآمد گردشگری ایران با توجه به کاهش ارزش پول رایج کشور، نسبت به سال های گذشته افزایش یافته است. لذا افرایش میزان گردشگری در هر شرایطی، می‌ تواند درآمدزا و سودده باشد. این مورد سبب شده است تا مسئولان برای مناطق تاریخی و تفریحی کشور، برنامه های جدیدی را اعمال نمایند تا میزان اقامت آن ها در کشور بیشتر گردد.