نمی‌توان در شیراز بود و اماکن تاریخی را ندید/ آثار جشنواره امسال سرشار از استعاره، سکوت، مکث و شاعرانگی‌اند

به گزارش میراث آریا، نشست خبری روح‌الله حسینی، دبیر چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر با حضور اصحاب رسانه صبح امروز شنبه اول آذرماه ۱۴۰۴، در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.

در ابتدای این نشست زینب کاظم‌خواه، مدیر روابط‌عمومی جشنواره ضمن خوشامدگویی به حاضران گفت: پس از شش دوره برگزاری مستقل، جشنواره جهانی بار دیگر با کسب استقلال خود برگزار می‌شود. در این دوره تعداد قابل‌توجهی فیلم ثبت نا کرده‌اند که از میان آن‌ها آثاری برای بخش‌های مختلف انتخاب شدند.

پس از آن روح‌الله حسینی، دبیر این دوره از جشنواره ضمن خوشامدگویی به اصحاب رسانه عنوان کرد: خوشحالم از اینکه در جمع شما اهالی رسانه هستم به همگی شما خوشآمد می‌گویم و از خبرگزاری‌های خارجی هم که اینجا هستند تشکر می‌کنم. باید بگویم از نظر من رسانه بخشی از سینماست و در شکل‌گیری نگاه عمومی به سینما موثر است و نقش اساسی دارد. در شکل‌گیری حافظه جمعی ما، زاویه دیدی که به سینما و تماشای فیلم‌ها پیدا می‌کنیم و فراتر از آن در تجربه شخصی ما از فیلم، در یادگیری از سینما و دیدن ما نقشی اساسی دارد و از این جهت رسانه برای من نه یک همراه لحظه‌ای بلکه یک شریک بلند مدت برای سینماست. امیدوارم با کمک هم بتوانیم این مسیر را به خوبی پیش ببریم.

🔴او ادامه داد: به صورت مختصر توضیحاتی درباره جشنواره ارایه خواهم کرد؛ ما در فراخوانی که در شهریور ماه منتشر کردیم چهار بخش رقابتی را نام بردیم که شامل مسابقه بین‌الملل، جلوه‌گاه شرق، چشم‌انداز و بخش زیتون شکسته بودند و در سه بخش غیررقابتی فیلم‌های مرمت شده، مرور آثار سینمای ترکیه و آثار جشنواره جشنواره‌ها به نمایش درمی‌آیند. زیتون شکسته از گذشته در تقویم جشنواره جهانی بوده است و به شکلی از سینما اختصاص دارد که به آن سینمای مقاومت و پایداری گفته می‌شود. فیلم‌های این بخش به مساله فلسطین، لبنان و جنگ ۱۲ روزه ایران می‌پردازند. در جشنواره‌ امسال نیز ما بخشی مختص عکس‌های جنگ ۱۲ روزه و جنگ غزه در نظر گرفته‌ایم.

نمایش ۵۲ فیلم از ۷۰۰ فیلم رسیده به جشنواره

سپس🔴زینب کاظم‌خواه مدیر روابط عمومی جشنواره جهانی فیلم فجر در توضیحاتی درباره بخش‌های مختلف جشنواره اعلام کرد که بیش از ۷۰۰ فیلم به جشنواره رسیده است که حدود ۵۲ فیلم از میان آن‌ها برای نمایش انتخاب می‌شوند و گفت: ما بخش ویژه عکس و فیلم را در جشنواره داریم. در این بخش بیش از ۳هزار عکس و ۵۰۰ ویدیو رسیده است. در بخش مسابقه بین‌الملل ۱۶ فیلم  از ۲۱ کشور از جمله رومانی، ایتالیا، عربستان، نروژ، سوئد و… حضور دارند. در بخش جلوه‌گاه شرق ۱۲ فیلم از ۱۸ کشور همچون هند، ایران، آمریکا، چین، مالزی، مصر و… داریم. در بخش چشم‌انداز هم ۱۱ فیلم از ۱۰ کشور از جمله ایران، ترکیه، تونس، کره جنوبی، سریلانکا و… حضور دارد. در بخش زیتون شکسته هم ۸ فیلم از ۱۵ کشور از جمله کانادا، فلسطین، اردن، قطر، لبنان، دانمارک و… به نمایش در می‌آید که دو فیلم از این فیلم‌ها محصول مشترک چند کشور هستند. بخش ویژه مرور آثار ترکیه هم داریم که آثار فیلمسازان برجسته ترکیه که نگاه انسان گرایانه و شاعرانه دارند به نمایش درمی‌آید. در بخش جشنواره جشنواره‌ها نیز پنج فیلم از ۱۰ کشور از جمله پرتغال، کلمبیا، اروگوئه، اسپانیا و… حضور دارند. همچنین هشت فیلم ایرانی نیز در بخش‌های جشنواره رقابت می‌کنند.

۸ فیلم ایرانی در بخش مسابقه چهل‌وسومین جشنواره جهانی فیلم فجر

🔴او در مورد فیلم‌های ایرانی گفت: هشت فیلم ایرانی امسال شامل «او نمی خوابد» به کارگردانی رضا جمالی، «زمانی در ابدیت» به کارگردانی مهدی نوروزیان، «پل» به کارگردانی محمد عسگری (در بخش مسابقه بین‌الملل)، «مرد آرام» به کارگردانی بهنوش صادقی، «ماهی در قلاب» به کارگردانی محی‌الدین مظفر (در بخش جلوه‌گاه شرق)، «دو روی پاییز» به کارگردانی روناک طاهر (بخش چشم‌انداز)، «فرشته‌ها نمی‌میرند» به کارگردانی محمدرضا ابوالحسنی (بخش زیتون شکسته)، «مرد خاموش» به کارگردانی احمد بهرامی (بخش جشنواره جشنواره‌ها) در جشنواره به نمایش درخواهد آمد.

در ادامه حسینی به پرسش‌های اهالی رسانه پاسخ داد.

او به سوالی درباره اخبار جشنواره، سیاست رسانه‌ای و حضور چهره‌های شناخته‌شده در دوره‌های قبل و اینکه چرا جشنواره پروپاگاندای زیادی نداشت، گفت: ضمن احترام برای همه دوستانم مثل رضا میرکریمی، محمدمهدی عسگرپور و علیرضا رضاداد که پیش از این جشنواره را پیش بردند باید بگویم یادمان نرود ما در چه دوره‌ای به سر می‌بریم، سال ۹۴ که اولین دوره برگزاری مستقل این رویداد بود، فضای فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی اصلا قابل مقایسه با امسال نیست. چیزی از روزهایی که چند میلیون نفر از تهران خارج شدند نگذشته است. در این میان واقعه اسنپ‌بک هم رخ داد و بسیاری از دوستان می‌گفتند دوباره جنگ به پا می‌شود و در همین فضا ما سعی کردیم جشنواره‌ای شایسته برگزار کنیم. فراموش نکنیم در چه جایی و چه زمانه‌ای هستیم من سعی می‌کنم جشنواره‌ای که آبرویمان را حفظ کند در شهر شیراز، برگزار کنم.

🔴حسینی ادامه داد: ما زمان زیادی نداشتیم این جشنواره همیشه شش تا ۱۰ ماه زمان برای فراهم کردن مقدمات داشت در همین زمان کم، ما اتفاقات خوبی رقم زدیم. فرصت اطلاع‌رسانی برای ما فراهم نبود البته نقص‌هایی هم داشت اما با این حال فکر می‌کنم آنچه انجام شد قابل احترام است.‌ 

🔴او عنوان کرد: فیلم‌هایی که در جشنواره انتخاب و بازبینی شدند همان مسیری را طی کردند که همه فیلم‌ها در همه جشنواره‌ها طی می‌کنند. هیچ ملاحظه‌ای به دلیل حضور خودم از معاونت ارزشیابی وجود نداشته است. رویکرد ما همان نگاه شاعرانه بوده است.

دبیر جشنواره جهانی چهل و سوم درباره اینکه آیا نوری بیگله جیلان رئیس هیئت داوران است، بیان کرد: آقای جیلان سرمایه سینمای آسیا است و ما از ایشان دعوت کردیم که در هیئت داوران حضور داشته باشد و از روز افتتاحیه در شیراز حضور خواهد داشت.

او درباره شرایط ممیزی فیلم‌ها توضیح داد: فیلم‌های حاضر در جشنواره همان مسیر معمول جشنواره‌ها را طی کرده‌اند و اینکه من عضو شورای ارزشیابی سازمان سینمایی هستم تاثیری در این زمینه نداشت. رویکرد ما شاعرانه است و این خود به‌ خود بسیاری از موانع را برمی‌دارد.

حسینی درباره حضور فیلم «صدای هند رجب» توضیح داد: مذاکرات خوبی با پخش‌کننده فیلم داشتیم و روند خوبی طی شد، اما به دلیل انتشار یک خبر، تهیه‌کننده اروپایی – آمریکایی فیلم مانع حضور آن شد. امسال در انتشار اخبار، مهمانان و فیلم‌ها با محدودیت‌هایی روبه‌رو بودیم و باید همچنان مراقبت کنیم تا مشکلی پیش نیاید. امیدوارم در مذاکراتی دیگر و جایی دیگر این فیلم را بتوانیم پخش کنیم، البته آثار دیگری با همان مضمون در جشنواره حضور دارند.

افراد زیادی نمی‌خواهند فیلمسازان خارجی به ایران بیایند

حسینی اظهار کرد: ما نزدیک به ۲۰۰ مهمان از کشورهای مختلف داریم و حضور آن‌ها گام مهمی در خروج ایران از انزوای فرهنگی خواهد بود. تحریم‌های فرهنگی و جشنواره‌ای ایران جدی است، خیلی‌ها دوست ندارند پای فیلم‌های خارجی به ایران باز شود و یا فیلم‌های مجوزدار ایرانی به جشنواره‌های خارجی بروند. این جشنواره می‌تواند گامی جدی برای بی‌اثر کردن این تلاش‌ها باشد.

او درباره سال فرهنگی ایران و ترکیه و همکاری دو کشور گفت: به دلیل سال فرهنگی ایران و ترکیه، امسال بخش مرور آثار ترکیه را داریم. مهمانان ترک نسبت به سایر کشورها بیشتر خواهند بود و نشستی نیز با حضور استادان ایرانی و خارجی برگزار می‌شود. همکاری سینمایی ایران و ترکیه برای ما مهم است و قراردادی که سال‌ها پیش میان وزارت فرهنگ دو کشور امضا شده، در حال پیگیری برای احیاست تا بتوانیم تولیدات مشترک داشته باشیم. جلسه خوبی با سفیر ترکیه در ایران داشتیم و درخواست‌های خودمان را مطرح کردیم و امیدوارم از مقامات بلندپایه ترکیه هم در جشنواره حضور داشته باشند و مذاکرات را در شیراز ادامه بدهیم.

برگزاری جشنواره در شیراز به منظور انتقال رویدادهای فرهنگی به شهرهای توانمند 

دبیر چهل و سومین جشنواره جهانی فیلم فجر درباره انتخاب شیراز برای برگزاری جشنواره بیان کرد: وزرای فرهنگ سال‌هاست که از ما می‌خواهند تمرکززدایی کنیم، چرا که ایران فقط تهران نیست. این فرصت خوبی برای ما بود برای اینکه جشنواره را به جایی ببریم که زیرساخت فرهنگی داشته باشد. رویکرد شاعرانه جشنواره هم ما را بیشتر ترغیب می‌کرد که جشنواره را به جایی ببریم که نامش به شعر و ادب گره خورده است. نمی‌شد یک سال دیگر هم صبر کرد تا ببینیم سال دیگر چه می‌شود به هر حال هر سال اتفاقات خاص دارد، هر زمان که بشود کار خوبی انجام داد، نباید تعلل کرد. برخی نواقص را ما احتمالا نادیده می‌گیریم. ما سعی می‌کنیم جشنواره خوب و آبرومندانه باشد اما به هر حال سال اول برگزاری در شیراز است و سعی می‌کنیم کمترین ایراد را داشته باشیم.

رویکرد شاعرانه در انتخاب آثار جشنواره 

او درباره معیار انتخاب آثار تصریح کرد: ما در سرزمینی زندگی می‌کنیم که در آن شعر فقط یک هنر نیست بلکه یک جهان‌بینی است. این حرف من نیست بلکه خیلی از ایران‌شناسان بزرگ هم به آن اشاره داشتند. شعر یک مولفه اساسی در فرهنگ و تمدن اساسی در هویت ماست و در زیست فرهنگی و اجتماعی ما حضور دارد. شما هر کجا بروید در چهارراه‌ها به شما فال حافظ می‌دهند، شعر در ایران قرن ۲۱ هنوز حاضر است در حالی که این موضوع در کمترین کشوری وجود دارد. شعر مزیت فرهنگی و تمدنی ماست، بخشی از شاکله و هویت ماست، پس می‌شود آن را به سایر پدیده‌ها و هنرها گره زد. بزرگترین دستاورد ما شعر است و ما در جهان به همین شهره هستیم و خوشنامی ما در جهان به واسطه حافظ و سعدی است. حافظ هویت ماست و سر سفره ما قرار دارد، این بزرگترین دستاورد را می‌شود به مهمترین دستاورد فرهنگی یعنی سینما گره زد.

حسینی تاکید کرد: رویکرد شاعرانه ارج‌نهادن به یک شیوه نگریستن است که به هویت ما خیلی نزدیک است و ما دوست داریم این ‌نگاه را در سینما بیشتر ببینیم. ما با آثار افرادی همچون عباس کیارستمی، شهید ثالث، مجید مجیدی و بسیاری دیگر در دنیا شناخته شدیم و این مزیت سینمای ما در جهان است. انتخاب آثار هم منطبق بر این رویکرد بوده است. این فیلم‌ها خیلی فیلم‌های سرگرم‌کننده نیستند و باید کمی حوصله بیشتری برای تماشای آنها داشته باشید. ویژگی اساسی این سینما مکث، استعاره و … است.

او درباره مهم‌ترین مهمان جشنواره گفت: این موضوع سلیقه‌ای است، اما از نگاه من نوری بیلگه جیلان مهم‌ترین مهمان جشنواره است.

جشنواره جهانی فیلم فجر عضو رسمی فیاپف است

🔴حسینی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه باتوجه به تغییر زمان و مکان برگزاری جشنواره جهانی فجر، آیا مشکلی برای عضویت جشنواره در فیاپف (FIAPF) به وجود آمده است یا خیر، بیان کرد: ما الان عضو رسمی فیاپف هستیم. اگر به سایت فیاپف مراجعه کنید، می‌بینید که در آنجا اطلاعات ما هست. نمی‌دانم چرا در رسانه‌ها می‌گفتند جشنواره در فیاپف ثبت نشده است، این برای من بسیار عجیب بود. با یک مراجعه‌ ساده در فیاپف می‌شود دید که جشنواره در آنجا ثبت شده است. تاریخی که در مذاکرات قبلی پی گرفته شده بود نتیجه‌اش برگزاری جشنواره در تاریخ پنجم تا دوازدهم آذرماه بود و ما هم براساس همان قاعده پیش رفتیم. وقتی وارد لیگ جهانی می‌شوید باید قواعد آن را بپذیرید. جشنواره هر سال قرار است در همین زمان برگزار شود، مگر اینکه مذاکراتی با فیاپف صورت بگیرد که به نظر من جابه‌جایی زمان هم چیز خوبی نیست.

بخش «شاخه‌های زیتون» به پیشنهاد رئیس سازمان سینمایی به «زیتون شکسته» تغییر کرد

دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر درباره تغییر نام بخش «شاخه‌های زیتون» به «زیتون شکسته» توضیح داد: جای دادن این بخش در جشنواره مبتنی بر یک وظیفه‌ ملی و انسانی است. فیلم‌هایی که به مقاومت، پاس‌داشت صلح، پایداری و… اختصاص دارد. هشت فیلم در این بخش داریم و نام این بخش هم بر اساس یک مشورتی در سازمان با پیشنهاد آقای دکتر فریدزاده انتخاب شد که معنا هم دارد. بهترین فیلم‌های ما احتمالا در همین بخش به نمایش درمی‌آیند و فقط یک فیلم از ایران است. بخش عکس هم به همین بخش گره خورده است که مرتبط با جنگ ۱۲ روزه و جنگ غزه است و در این بخش مهمانان و کارگاه‌های خوبی داریم.

🔴او همچنین درباره برگزاری جشنواره در شیراز و انتقال آن از تهران به این شهر بیان کرد: اینکه بگوییم جشنواره شهرستانی شده خوب نیست. اغلب جشنواره‌های معتبر دنیا به نام شهرشان شناخته می‌شوند. اینکه جشنواره‌ای از تهران خارج شود و در شهر دیگری برگزار شود اصلا ایراد نیست. شیراز از تهران در جهان شناخته شده‌تر است و مکان خوبی برای جشنواره است. امیدوارم شرایط ما را درک کنید، زمان کم، شرایط خاص، دعوت از مهمانان بین‌المللی شرایط خود را دارد. امیدوارم اگر این سعادت را داشتیم که در دوره‌های بعد باشیم بیشتر اطلاع‌رسانی کنیم.

حسینی درباره دعوت از کشورها توضیح داد: شاعرانه بودن موضوع نیست بلکه رویکرد است. ما در انتخاب فیلم‌ها به کیفیت و رویکرد آنها توجه داشتیم، تلاش کردیم از بین فیلم‌ها، آثار خوبی را انتخاب کنیم. مذاکراتی با کشورهای مختلف برای دریافت فیلم‌های خوب و باارزش داشتیم و در بخش جشنواره جشنواره‌ها چهار فیلم بسیار خوب داریم. در بخش رقابتی هم تلاش ما این بوده است که فیلم‌هایی حضور داشته باشند که به ارتقای کیفی سینمای ایران کمک کنند. من سعی کردم از ابزار جشنواره استفاده کنم تا آنچه به نام تنظیم‌گری در سازمان وجود دارد، در اینجا پیگیری شود. نشست‌های رسانه‌ای یکی از ویژگی‌های مهم جشنواره است و با توجه به اینکه عوامل فیلم‌ها حضور دارند، نشست‌های رسانه‌ای خواهیم داشت. کارگاه‌ها و نشست‌هایی هم داریم که درباره سینمای شاعرانه، بازیگری شاعرانه و… صحبت می‌شود. 

او درباره پرسشی که درباره مشکل مالکیت فیلم «زمانی در ابدیت» پرسیده شد، بیان کرد: اگر مشکل مالکیت فیلم حل نشده بود در جشنواره جایی نداشت، پس با این ملاحظه که مشکلش حل شده است در جشنواره حضور خواهد داشت؛ البته با رویکرد ما هم همخوانی دارد. 

در ادامه کاظم‌خواه هم درباره انتقادات نسبت به شیوه اطلاع رسانی جشنواره بیان کرد: دلیل عمده‌ای که موجب شد اطلاع‌رسانی جشنواره به شکل کنونی انجام شود، این بود که رویکرد ما در سینمای شاعرانه بود. روی این موضوع به دو زبان ایرانی و انگلیسی بسیار کار کردیم. ما تا دقیقه آخر داشتیم فیلم‌ها را نهایی می‌کردیم و نمی‌خواستیم خبری را منتشر کردیم که بعداً تکذیب شود.

برگزاری بخش دارالفنون با مدیریت ایرج طهماسب

دبیر جشنواره درباره بخش دارالفنون بیان کرد: این بخش با مدیریت آقای طهماسب برگزار می‌شود. ۶۰ دانشجو و هنرجوی سینما در آنجا حضور خواهند داشت که ۲۲ نفر از ایران هستند. کسانی که در این بخش هستند تجربه ساخت فیلم اول را از سر گذرانده‌اند. فیلمسازان و سینماگران ایرانی هم به عنوان استاد در این بخش حضور دارند.

او درباره برگزاری بزرگداشت و نکوداشت هم گفت: باید بگویم برخی از رویدادها بهتر است در جشنواره‌ ملی فیلم فجر برگزار شود. ما ترجیح می‌دهیم این بخش در جشنواره ملی برگزار شود. مذاکراتی داریم تا برای یک چهره بین‌المللی بزرگداشت داشته باشیم.

حسینی درباره ملاک انتخاب فیلم‌های ایرانی عنوان کرد: تلاش ما این بود که رویکرد شاعرانه در آنها وجود داشته باشد. بعید می‌دانم فیلم‌ها تصویر بدی از ایران مخابره کنند، ضمن اینکه کیفیت را هم مد نظر داشتیم. با شناختی که از تولیدات سینمای ایران و جشنواره‌ها دارم، فکر می‌کنم سطح کیفی این آثار قابل قبول باشد. تعداد زیادی از فیلم‌ها هم فیلم اولی هستند و به نظرم باید جشنواره جهانی ادای دین کند و زمینه بروز استعدادها را فراهم کند. خیلی از کشورهای دیگر هستند که در بخش بازار خواهند بود و امیدوارم به فیلم‌های ایرانی توجه شود.

نمی‌توان در شیراز بود و اماکن تاریخی را ندید

او درباره برنامه‌ریزی جشنواره برای مبحث رونق گردشگری و بحث ایران‌هراسی گفت: نمی‌توان در شیراز بود و اماکن تاریخی را ندید، در نتیجه مهمانان خارجی را به تماشای نقاط تاریخی خواهیم برد. این مهمانان فقط توریست نیستند بلکه می‌توانند با سینما بخشی از چهره ایران و شیراز را به نمایش بگذارند. همچنین برنامه‌ریزی کردیم که بخشی از فیلم‌ها در خارج از خانه جشنواره هم دیده شود؛ به طور خاص در پردیس تارخ برای عموم نمایش‌هایی تدارک دیدیم.

دبیر جشنواره جهانی چهل و سوم عنوان کرد: حسن معجونی، ایرج طهماسب، علیرضا شجاع نوری، منوچهر شاهسواری، همایون اسعدیان و… در کنار ما هستند. دعوت‌هایی که صورت گرفته از چهره‌های شاخص سینمایی بوده است و تعداد زیادی از هنرمندان اعلام حضور کرده‌اند. هنرمندانی در سطح نوری بیگله جیلان روحیات خاصی دارند و ما نمی‌توانیم خیلی برای آنها برنامه‌ریزی کنیم اما به هرحال حضور در هر جشنواره‌ای قواعد خود را دارد و ما نیز سعی می‌کنیم که آقای نوری بیگله جیلان در نشست‌های جشنواره شرکت کنند.

🔴دبیر جشنواره جهانی فیلم فجر در پرسشی درباره بودجه جشنواره نیز بیان کرد: مشارکت استان فارس در جشنواره قابل توجه و تقدیر است. همین جا از استاندار و شهردار فارس تشکر می‌کنم که بخش عمده‌ای از هزینه‌ها را به عهده گرفتند و باقی را خود سازمان سینمایی پرداخت می‌کند.

او در پایان گفت: از رائد فریدزاده، همکاران فارابی، شهرداری شیراز، استانداری فارس،دوستان موزه سینما و حامی مالی این نشست که همراه اول است، تشکر می‌کنم.

انتهای پیام/