شهر خرم آباد؛ تاریخ، جغرافیا، اقتصاد

آیا تا به حال به دیدن شهر خرم آباد، مروارید پنهان کوه‌های زاگرس، فکر کرده‌اید؟ این شهر که به دلیل طبیعت بکر و چشمه‌های خروشانش شهرت دارد، فرصتی عالی برای کاوش ارائه می‌دهد. در این نوشتار به جغرافیا، تاریخ غنی و زیبایی‌های خیره‌کننده خرم آباد می‌پردازیم. جاهای دیدنی خرم آباد را در فهرست سفرهای بعدی‌تان قرار دهید!

جغرافیای شهر خرم آباد

شهر خرم‌آباد بیست و سومین شهر پرجمعیت ایران و مرکز استان لرستان است. این شهر در ارتفاع 1147 متری از سطح دریا و در میان دره‌های زاگرس قرار دارد. این شهرستان از شمال به شهرستان سلسله، از شمال شرق به شهرستان بروجرد، از شرق به شهرستان‌های دورود و الیگودرز، از جنوب به شهرستان اندیمشک و از غرب و جنوب غرب به شهرستان‌های دوره و پلدختر محدود می‌شود.

آب و هوای خرم‌آباد مدیترانه‌ای با میزان بارندگی زیاد به ویژه در فصل‌های بهار و زمستان است و از این روی ششمین مرکز استان پربارش در ایران محسوب می‌شود. میانگین دمای سالانه، ۱۷٫۲ درجه سانتی‌گراد و میانگین بارش سالانه، ۵۰۹ میلی‌متر است.

برای رسیدن به خرم آباد چند گزینه وجود دارند که عبارت است از:

• فرودگاه شهر خرم آباد

فرودگاه داخلی خرم آباد فقط به مشهد و تهران به صورت رفت و برگشت پرواز دارد. مدت زمان پرواز از تهران به خرم آباد حدودا یک ساعت است.

• ماشین شخصی و اتوبوس

جاده های زیر خرم آباد را به مهم ترین شهرهای ایران متصل می سازند:

کرمانشاه – خرم آباد: این جاده از سمت شمال غرب وارد این شهر می شود. شما باید از مسیر تکاور – نورآباد – الیشتر خود را از کرمانشاه به خرم آباد برسانید.

اهواز – خرم آباد: این راه از سمت جنوب وارد شهر خرم آباد می شود. باید از مسیر اهواز – شوش – اندیمشک راه خرم آباد را در پیش بگیرید.

اصفهان – خرم آباد: این مسیر از سمت شرق به این شهر می رسد. راه نجف آباد – داران- الیگودرز – ازنا – دورود – خرم آباد، شما را از اصفهان به این شهر می رساند.

تهران – خرم آباد: با استفاده از مسیر تهران – قم – سلفچگان – جلایر – رازان – خرم آباد می توانید از سمت شمال شرق خود را به این شهر برسانید. فاصله خرم‌آباد تا تهران ۴۹۰ کیلومتر است و به دلیل قرار گرفتن در مسیر تهران – جنوب دارای اهمیت ارتباطی و راهبردی است. آزادراه شماره پنج ایران از این شهر عبور می‌کند.

جمعیت و اقتصاد شهر خرم آباد

جمعیت خرم‌آباد طبق سرشماری سال 1395 مرکز آمار ایران، ۳۷۳٬۴۱۶ نفر بوده‌ است.

اقتصاد خرم‌آباد بیشتر بر پایه کشاورزی، دامداری، باغداری، صنایع دستی و تا حدودی صنایع کارخانه‌ای استوار است.

کارخانه صنایع چرم و پوست، کشت و صنعت و ژنراتور سازی از جمله کارخانه‌های فعال در خرم‌آباد هستند. همچنین کارخانه سیمان، نیروگاه و فولاد سازی از صنایع جدید در این شهر می باشند.

تاریخ شهر خرم آباد

استان لرستان یکی از نخستین سکونتگاه های مردم ایران به شمار می رود. شهر خرم آباد از شهرهای مرکز این استان نیز در دوران ساسانیان یکی از شهرهای مهم غرب ایران محسوب می شده است.

از نخستین دوره های تمدن و حکومت در لرستان، فرمانروایی و ظهور حکومت کاسی ها در این منطقه بوده است.

خایدالو (نام قدیم خرم آباد امروزی) در گذشته های دور، پیش از ظهور مادها، هخامنشیان و ساسانیان یکی از شهرهای مهم تمدن عیلام بود. گفته می شود شهر شاپور خواست (نام خرم آباد در زمان حکومت ساسانیان) به دستور شاپور دوم ساسانی بر روی ویرانه های این شهر بنا شد. خایدالو در زمان فرمانروایی عیلامی ها بر غرب ایران، به همراه ماداکتو، اهواز و شوش از شهرهای مهم این تمدن کهن بود.

پس از آن که دولت عیلام در سالهای ۶۰۰ قبل از میلاد این شهر را نابود کرده بود، به دستور شاپور اول ساسانی شهری بزرگ و با شکوه در قرن سوم میلادی در همان مکان بنا شد که خرم آباد فعلی نام دارد. در اواخر قرن 13 میلادی شهر شاپور خواست به کلی نابود و خالی از سکنه شد.

این شهر در زمان حکومت صفویان و پس از انقراض سلسله اتابکان لرستان به دست آنها،‌ اهمیت خود را حفظ کرد. حکومت صفویه به آبادانی و رونق این شهر اهمیت بسیاری می دادند.

شهر زیبای خرم آباد در دوره قاجار تنها قسمتی از محله های اطراف قلعه فلک ‌الافلاک را شامل می شد و در این دوره اندک اندک، مهاجرت از سوی شهرهای کوچک و بزرگ به سوی این شهر شدت گرفت که این باعث به وجود آمدن محله های جدید و توسعه این شهر شد.

در دوران پهلوی نیز ساختمان هایی برای اصطبل،‌ سربازخانه و ستاد لشکر ۵ ارتش در محدوده حصار ۱۲ برجی و قلعه فلک الافلاک ایجاد شد.

در دوره هشت ساله جنگ ایران و عراق، استان لرستان به دلیل همسایگی با سه استان مرزی در غرب و جنوب غربی اهمیت نظامی و سوق الجیشی بسیار داشت و این شهر به دلیل قرار گیری در مسیر شمال به جنوب بارها مورد حملات هوایی و موشکی ارتش عراق قرار گرفت.

خرم آباد پس از شهرهای آبادان، اهواز، دزفول و ایلام پنجمین شهر ایران با بیشترین دفعات بمباران است. در ضمن، استان لرستان از نظر میزان خسارت مالی دومین استان خسارت دیده در طول جنگ ایران و عراق به شمار می رود.

برای مطالعه بیشتر:

• دره خرم آباد، حیات و شکل گیری تمدنهای باستانی ایرانیان

خرم آباد کجاست؟

خرم‌آباد مرکز استان لرستان در غرب ایران است. این شهرستان از شمال شرق با شهرستان بروجرد، از جنوب با اندیمشک و از غرب و جنوب غرب با دوره و پل‌دختر همسایه است. موقعیت مکانی خرم‌آباد را در زیر مشاهده می‌کنید:

سخن پایانی

خرم آباد با تاریخی کهن و طبیعتی بکر، نه تنها به‌عنوان مقصدی برای مسافران تاریخ‌دوست و طبیعت‌گرد مطرح است، بلکه به‌عنوان یک شهر با اهمیت تاریخی و فرهنگی نیز شناخته می‌شود. بازدید از جاهای دیدنی خرم آباد، فرصتی است برای تجربه ای تکرارنشدنی از زیبایی‌های طبیعی و دستاوردهای تاریخی ایران. پس، شهر خرم آباد را به فهرست سفرهای خود اضافه کنید و شگفتی‌های آن را از نزدیک ببینید.