سرانجام بیمه بافندگان فرش و شاغلین صنایع‌دستی

حجت‌الاسلام و المسلمین محمد میرزایی رئیس کمیته میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مجلس در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه ایران جایگاه نخست را در استعدادها و تنوع صنایع دستی جهان دارد، گفت: فعالیت حمایتی از این هنر صنعت خواسته‌ی نمایندگان کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی است. چرا که صنایع دستی به غیر از اینکه حوزه‌ی فرهنگی و مبتنی بر تجربیات زیسته‌ی ایرانیان است، بستری برای ترویج، معرفی و انتشار ارزش‌های اسلامی ایرانی به حساب می‌آید.

نماینده شاهین‌دژ و تکاب در مجلس با اشاره به جلسه کمیته میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزود: تغییرات قانونی، تحولات ساختاری، نبود نگاه سیستمی و حذف اعتبارات لازم موجب شده تا حمایت از هنرمندان، صنعتگران و استادکاران صنایع دستی از دولتی به دولت دیگر ناکامل باقی بماند. در حالی که بررسی‌های نشان می‌دهد، تمامی دستگاه‌های اجرایی در انجام وظایف خود کوتاهی نکرده‌اند. یکی از مهمترین چالش‌های این حوزه را می‌توان بیمه هنرمندان، صنعتگران و استادکاران صنایع دستی دانست که هر چند در حال حاضر به موجب قانون حمایت از هنرمندان و استادکاران صنایع دستی مصوب ۱۳۹۶ باید بیمه شوند اما به دلایل آنکه قانون فوق مبتنی بر قانون بیمه‌های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع دستی شناسه دار (کددار) مصوب ۱۳۸۸ تهیه شده است و در آن بار مالی بیمه نمودن مشمولان صرفاً برای سال ۱۳۸۸ در نظر گرفته شده است، همواره با چالش روبرو شده است.

رئیس کمیته میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با اشاره به اینکه مطابق گزارش‌های مرکز پژوهش‌های مجلس، از میزان ۲۱۶۳۳۶ نفر مجموع بیمه‌شدگان مشمول قانون بیمه‌های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلین صنایع‌دستی شناسه دار مصوب ۱۸/۵/۱۳۸۸، تعداد ۳۲۶۰۶ نفر در زمره هنرمندان صنایع‌دستی می‌باشند گفت: این موضوع به‌معنای آن است که از میان افراد تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی قالیبافان، بافندگان فرش و شاغلان صنایع‌دستی شناسه دار مصوب ۱۸/۵/۱۳۸۸، حدود ۱۵ درصد از شاغلین صنایع‌دستی شناسه دار، و ۸۵ درصد از قالیبافان و بافندگان فرش می‌باشد. یکی از علل اصلی این موضوع این است که قالیبافان و بافندگان فرش، از سال ۱۳۷۶ تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند. این در حالی است که شاغلین صنایع‌دستی از سال ۱۳۸۸ دارای بیمه شده‌اند.

وی با اشاره به گزارش این مرکز افزود: دهک‌های اول تا سوم که بخشی حدوداً ۴۰ درصدی از بیمه شدگان را شامل می‌شوند و از قشر کم‌درآمد جامعه محسوب می‌شوند و تمکن مالی لازم برای پرداخت حق بیمه خود را ندارند، پرداخت حق بیمه تماماً بر عهده‌ی دولت قرار گیرد. در حالی که بایستی در خصوص دهک‌های برخوردار، حمایت انعطاف پذیرانه‌ای اعمال کرد و اعتبارات موجود را هوشمندانه استفاده کرد. در این خصوص از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انتظار داریم که در جلسات کمیته ایده‌های خلاقانه‌ای ارائه کنند تا در فرایند تقنینی آتی مدنظر قرار گیرد.

میرزایی با بیان اینکه لازم است کاری بین بخشی صورت گیرد که در آن سازمان برنامه و بودجه، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نقش آفرینی کنند، به جداکردن ردیف اعتباری اختصاص داده شده برای بیمه این گروه از هنرمندان اشاره کرد و افزود: برای رصد پذیر کردن بیمه‌ی این گروه از هنرمندان حمایت قانونی دولت بایستی شفاف باشد و در ردیف‌های دیگر قرار نگیرد. دولت‌ها سهم خود را می‌دهند اما به واسطه‌ی تنوع حوزه‌های بیمه شده، گاهی این حوزه مورد کم توجهی قرار گرفته‌اند.

این نماینده مجلس شورای اسلامی در خصوص لزوم ایجاد ارتباط بین صادرات یا توسعه کسب و کارهای این حوزه با موضوع حمایت‌ها اشاره کرد و افزود: پیش‌تر مرسوم بود که سهمی از صادرات فرش دستباف به عنوان اعتبار برای بیمه در نظر گرفته شود. این سنت خوبی بود، چرا که توسعه کسب و کارها به حفظ فعالین حوزه در این کسب و کار منتهی می‌شد. اما در حال حاضر مکلف شدن دولت‌ها بدون بسترهای دقیق تأمین اعتبار، مسائل جدی را ایجاد کرده است.

وی تصریح کرد: کمیته میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی برای حل مسائل هنرمندان، صنعتگران و استادکاران صنایع دستی تمامی تلاش خود را خواهد نمود و یکی از دستورهای جدی ماه‌های آینده این موضوع خواهد بود.