خرید اعتباری ۱۱ کالای اساسی با کارت بانکی آغاز شد
دومین مرحله طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف حمایت معیشتی از هفت دهک اول درآمدی، از ۱۳ فروردین‌ماه ۱۴۰۴ آغاز شده است. در این مرحله، خانوارهای مشمول می‌توانند با استفاده از اعتبار تخصیص‌یافته، ۱۱ قلم کالای اساسی را از فروشگاه‌های طرف قرارداد خریداری کنند. این طرح که بر بستر سامانه «شما» (شبکه ملی اعتبار) اجرا می‌شود، گامی در راستای کاهش فقر و ارتقای عدالت غذایی در کشور است و مشمولان می‌توانند با کارت بانکی سرپرست خانوار، به صورت اختیاری از اعتبار استفاده کنند. دولت با ایجاد زیرساخت‌های نظارتی، برخورد با تخلفات فروشگاهی را نیز در دستور کار قرار داده است.
ایجاد رفاه و رفع فقر و برطرف ساختن هر نوع محرومیت در زمینه‌های تغذیه، بهداشت و حمایت از اقشار و گروه‌های هدف از جمله مادران در دوران بارداری، سالمندان، تأمین نیازهای اساسی، خوراک، بهداشت و اهم آنچه که از اهداف رفاه عمومی و تأمین سلامت و تسهیل معیشت مردم است، در اصول ۳، ۲۱، ۲۹ و ۴۳ قانون اساسی به عنوان حق همگانی برشمرده شده است.
همچنین مطابق بند ۶ سیاست‌های کلی سلامت، ابلاغی مقام معظم رهبری در ۱۸ فروردین‌ماه سال ۱۳۹۳، بر«تأمین امنیت غذایی و بهره‌مندی عادلانه آحاد مردم از سبد غذایی سالم، مطلوب و کافی» و همچنین در بند ۱۲-۶ آن بر«اصلاح سبک زندگی در عرصه تغذیه» تأکید شده است.
در ماده ۳۱ برنامه هفتم پیشرفت نیز به‌منظور توسعه عدالت اقتصادی و بهبود توزیع درآمد، مقرر شده اقدامات زیر تا پایان سال اول برنامه انجام شود:
براساس این ماده قانونی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مجاز است در سقف منابع مربوط در قوانین بودجه سنواتی با طراحی و استقرار نظام تأمین اجتماعی چندلایه، مبتنی بر آزمون وسع با هدف کاهش فقر مطلق و بهبود توزیع درآمد و با شناسایی اقشار کم‌درآمد تا دهک هفتم درآمدی با رویکرد اجتماع‌محور نسبت به ارائه اقلام ضروری، در قالب بسته معیشتی پایه به خانوارهای کم‌درآمد به‌صورت کالابرگ الکترونیکی مازاد بر یارانه‌های قانونی اقدام کند.
علاوه بر این نیز، برابر جزء ۲ بند الف تبصره ۸ قانون بودجه سال ۱۴۰۳ کل کشور نیز مقرر شده است که منابع جزء (۱) این بند برای پرداخت یارانه دارو، شیرخشک و ملزومات مصرفی پزشکی، یارانه نقدی، معیشتی و کالابرگ الکترونیک و … در چارچوب قانون هدفمندکردن یارانه‌ها تخصیص می‌یابد. سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها موظف است با ابلاغ و تخصیص سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به پرداخت مصارف در حدود منابع وصولی اقدام کند.
در همین راستا، هیئت وزیران در ۲۴ بهمن‌ماه سال ۱۴۰۳ در راستای اجرایی‌کردن طرح کالابرگ الکترونیکی، مصوبه را به تصویب رساند که هدف اصلی آن حمایت از معیشت خانوارها و جامعه هدف آن به صورت گسترده و شامل هفت دهک پایین است.
شبکه ملی اعتبار (شما) بستر و روش اجرایی طرح کالابرگ الکترونیکی
دولت جهت اعمال سیاست‌های حمایتی، نیاز به بستر فنی مطمئن و فراگیر دارد. جهت رفع این نیاز، شبکه ملی اعتبار شکل گرفته است. سامانه شما (شبکه ملی اعتبار) بستری مناسب جهت مدیریت و اختصاص کلیه اعتبارهای حمایتی بر اساس هر کدملی است و با تصمیم دولت چهاردهم در خصوص اعطای حمایت‌های معیشتی در قالب طرح کالابرگ الکترونیک، در اسفندماه ۱۴۰۳ نیز از بستر شبکه ملی اعتبار بهره گرفته شد.
اما مشمولان این طرح چگونه می‌توانند خرید خود را انجام دهند؟
به منظور حمایت از سبد غذایی و تامین سلامت مردم، امکان خرید اعتباری ۱۱ قلم کالای اساسی تا سقف اعتباری ۵۰۰ هزار تومان برای هر نفر از یارانه بگیران دهک‌های درآمدی یک تا سه و تا سقف ۳۵۰ هزار تومان برای هر نفر از یارانه‌بگیران دهک‌های درآمدی چهار تا هفت فراهم شده است. مشمولان طرح می‌توانند از اعتبار تخصیصی برای خرید این اقلام در سه دسته کلی لبنیات، پروتئین و خواربار مطابق با جدول زیر استفاده کنند:
چند نکته درخصوص خرید در طرح کالابرگ
- خانوارهای مشمول در هر بار خرید، حداقل سه قلم کالا از گروه‌های سه‌گانه جدول فوق را خریداری می‌کنند.
- برای انجام هر تراکنش، حداقل ۵۰۰۰ تومان از سوی خریدار باید پرداخت شود تا حداقل مبلغ تراکنش شاپرکی رعایت شده و احراز هویت صورت پذیرد. این مبلغ از سر جمع فاکتور خرید کسر می‌شود.
- مشارکت در این طرح و استفاده از این اعتبار کاملاً اختیاری است.
- استفاده از اعتبار از طریق تمامی کارت‌های بانکی که به نام سرپرست خانوار است، امکان‌پذیر خواهد بود.
- در مورد کالاهای مشمول طرح نیز الزامی به خرید از یک نشان تجاری خاص نیست و افراد می‌توانند از گروه کالایی اعلام‌شده و از هر نشان تجاری دلخواه، خرید خود را انجام دهند.
- اجرای طرح در دو دوره ۶۰ روزه خواهد بود. در پایان دوره اول، اعتبارات مصرف‌نشده خانوارها ذخیره می‌شود و در صورت مصرف نشدن اعتبار خانوار تا ۶۰ روز پس از شروع دوره دوم طرح، این اعتبار حذف خواهد شد.
عضویت فروشندگان
شرکت در این طرح برای فروشندگان اختیاری است. در حال حاضر، فروشندگان صنوف خواربار، لبنیات و پروتئین، فروشگاه‌های زنجیره‌ای و تعاونی مصرف طرف قرارداد طرح هستند. باتوجه به اینکه حمایت و پشتیبانی از فروشگاه‌ها و کسب و کارهای خرد در اجرای این طرح مدنظر است، با هدف دسترسی آسان و مناسب شهروندان به فروشگاه‌های طرف قرارداد طرح، شرکت فارا مکلف است نسبت به ثبت‌نام فروشگاه‌های جدید در این طرح اقدام کند. بر این اساس، فروشگاه‌هایی که تمایل به مشارکت در این طرح دارند می‌توانند با مراجعه به نرم‌افزارهای “بازار” و “مایکت” و یا از طریق درگاه الکترونیکی www.shoma.sfara.ir نسبت به نصب برنامه کاربردی شما اقدام کنند و از طریق ثبت‌نام از قسمت قاب (پنل) فروشنده، به این سامانه متصل شوند. اتصال به این طرح کاملاً رایگان بوده و نیاز به پرداخت هیچ‌گونه هزینه‌ای توسط فروشندگان نیست.
غیرفعالسازی پایانه فروش (ترمینال) متخلفان
در طرح کالابرگ الکترونیکی فروشگاه‌هایی که مرتکب تخلفات زیر شده‌اند، به عنوان فروشگاه متخلف شناسایی شده و دسترسی آنها غیرفعال می‌شود:
- افزایش صوری وزن کالا و دریافت اعتبار کالابرگ، بالاتر از میزان واقعی فروش
- اجبار مشتریان به خرید تمامی اعتبار کالابرگ در یک مرحله
- ثبت فروش‌های صوری اقلام کالابرگ
- پرداخت وجه نقد به ازای کسر مبلغی از اعتبار کالابرگ
- کم‌فروشی، اجبار به خرید نشان تجاری خاص یا کالای خاص
پایانه‌هایی که تخلفات زیر را داشته باشند به هیچ وجه فعال نخواهند شد:
- فروشگاه‌هایی که بالای صد میلیون تومان از محل اعتبار طرح، فروش داشته باشند (فروشگاه‌های خرد).
- فروشگاه‌هایی که نمره تخلف آنها بالای ۱۰ است. نمره‌دهی توسط الگوریتم داده‌ای احصاء می‌شود.
- پایانه‌هایی که قبلاً در طرح تخلف کرده و با اخذ تعهدنامه مجدداً فعال شده باشند، در صورت تکرار تخلف، غیرفعال خواهند شد.
منبع:
ایسنا
امیر خیرخواهان
