خانه داروغه

خانه تاریخی داروغه در مشهد، در خیابان نواب صفوی و در راسته حوض مسگران واقع شده است. این خانه فاصله‌ای حدود 4.1 کیلومتر (تقریباً 9 دقیقه) از مرکز شهر مشهد دارد.

فاصله خانه داروغه تا حرم امام رضا (ع) حدود 1.4 کیلومتر است که تقریباً 5 دقیقه طول می‌کشد و تا فرودگاه شهید هاشمی‌نژاد مشهد حدود 10.1 کیلومتر (حدود 18 دقیقه) است. همچنین، این خانه تا راه‌آهن مشهد حدود 3.4 کیلومتر (حدود 7 دقیقه) و تا پایانه مسافربری مشهد حدود 9.5 کیلومتر (حدود 16 دقیقه) فاصله دارد.

برای رسیدن به خانه داروغه مشهد، می‌توانید از مترو استفاده کنید. باید خط یک مترو را سوار شده و در ایستگاه 17 شهریور پیاده شوید. سپس در خیابان وحدت به میدان حججی می‌رسید. وارد شارستان رضوی شوید و پس از یک کیلومتر، مسجد مسگرها را مشاهده خواهید کرد. سپس به راست حوض مسگران وارد شوید. خانه داروغه در ابتدای کوچه قرار دارد.

خانه داروغه در مشهد یکی از جاهای دیدنی شهر است و در اواخر دوره قاجار ساخته شده است. ساخت این خانه به دستور آخرین داروغه شهر، یعنی یوسف خان هراتی، انجام شد. یوسف خان هراتی که اولین رئیس نظمیه پس از مشروطه بود، این خانه را برای اقامت شخصی خود و پذیرایی از مهمانان رسمی خود ساخت. او برخی سال‌ها در این خانه زندگی کرد و سپس خانه به ورثه‌اش واگذار شد.

در سال ۱۳۶۶ شمسی، هیئت روستای شهیدیه میبد در استان یزد، خانه داروغه را از ورثه یوسف خان خریداری کردند و از آن برای برگزاری مراسم مذهبی استفاده می‌کردند. اما متأسفانه با گذر زمان، این خانه به فراموشی سپرده شد و در معرض نابودی قرار گرفت.

بعداً، در طرح بهسازی و نوسازی شهر مشهد، تصمیم گرفته شد به بازسازی و مرمت خانه داروغه. در سال ۱۳۸۱ شمسی، این خانه با شماره ثبت ۶۳۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شد. سپس در سال ۱۳۹۱ توسط شهرداری منطقه و شرکت عمران و مسکن‌سازان ثامن با هزینه‌ای بالغ بر ۳۷ میلیارد ریال خریداری شده و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت.

خانه داروغه یکی از بناهای تاریخی و جاذبه‌های دیدنی استان خراسان رضوی است. این خانه در بافت تاریخی شهر مشهد واقع شده و در محدوده‌ای به وسعت ۳۶۶ هکتار قرار دارد. این محدوده در سال ۱۳۷۹ در طرح نوسازی شهر مشهد جایگزینی و تغییر شکل یافت. بسیاری از خانه‌های قدیمی در این محدوده خریداری و ساکنان بومی این منطقه به سایر مناطق مهاجرت کردند. خانه‌های قدیمی تخریب شده و به جای آن‌ها ساختمان‌های تجاری بلندتری بنا شد. اما تنها ۴۱ بنا با وسعتی حدود سه هکتار باقی مانده که خانه داروغه نیز یکی از آن‌هاست.

در زمان حاضر، خانه داروغه در مشهد با مرمت و بازسازی کامل، به یک موزه و فضای اداری تبدیل شده است. این خانه به عنوان یک آثار تاریخی و فرهنگی شهر مشهد مورد حفاظت قرار گرفته است و برای بازدیدکنندگان و گردشگران برای نمایش به نمایش گذاشته می‌شود. مرمت و بازسازی خانه داروغه با هدف حفظ و نگهداری از بناهای تاریخی و فرهنگی شهر مشهد صورت گرفته است و این خانه به عنوان یکی از زیباترین خانه‌های مرمت شده در شهر مشهد شناخته می‌شود. در سال ۲۰۱۶، خانه داروغه جایزه حفظ آثار تاریخی آسیا-اقیانوسیه از سازمان یونسکو را به خود اختصاص داد و این موضوع در کشورهای دیگر نیز توجه و تحسین برانگیز شد. امروزه، بازدید از خانه داروغه برای علاقه‌مندان به آثار تاریخی و فرهنگی شهر مشهد بسیار جذاب است.

خانه تاریخی داروغه در مشهد، یک بنا با معماری تلفیقی ایرانی و روسی است. این خانه در یک زمین به مساحت ۱۱۰۰ مترمربع قرار دارد و در ابتدای کوچه داروغه قرار گرفته است. ورودی خانه در سمت جنوبی قرار دارد و پس از عبور از درب، وارد یک حیاط می‌شوید که حدود ۷۵ سانتیمتر از سطح کوچه پایین‌تر قرار دارد.

در حیاط خانه، یک حوض آب زیبا و دو باغچه کوچک وجود دارد. سپس نمای دو طبقهٔ خانه را مشاهده می‌کنید که دو ضلع نشیمن و یک ضلع غلام‌رو را به هم متصل می‌کند. در واقع، خانه به گونه‌ای ساخته شده است که سه طرف حیاط را به طور کامل پوشانده است. این نوع معماری را “سه طرف ساخت” می‌نامند و در بسیاری از خانه‌های تاریخی ایرانی دیده می‌شود.

طرح تراس و پله‌هایی که در دو طرف بنا وجود دارد، الهام گرفته از معماری روسی است. تزییناتی که در این خانه استفاده شده، شامل کاشی‌کاری هفت رنگ در نمای خانه، تزیینات چوبی در سقف اتاق‌ها و تندیس‌هایی با شکل شیرهای بالدار، فرشته‌ها و تندیس‌های قالبی گچی است که نشان از تأثیرات معماری روسی در آن دارد.

در بخش شمالی خانه، یک ایوان با چهار ستون وجود دارد که ستون‌ها جلوتر از ایوان قرار گرفته‌اند و به کف حیاط می‌رسند. این ستون‌ها دارای آجرکاری زیبایی هستند. در دو طرف ایوان شمالی، دو پلکان مورب با نرده‌های ظریف فلزی قابل مشاهده است. همچنین، در بخش غربی خانه، یک ایوان دیگر با ستون‌های زیبا و تزیین شده با کاشی‌های هشت‌ضلعی و بیضی با نقش‌های گل و گیاه وجود دارد. در بالای این ایوان، جمله “بسم‌الله الرحمن الرحیم” و عبارت “محمد (ص) شمع جمع آفرینش” حک شده است.

خانه تاریخی داروغه در مشهد، یک بنا با معماری تلفیقی ایرانی و روسی است. این خانه در یک زمین به مساحت ۱۱۰۰ مترمربع قرار دارد و در ابتدای کوچه داروغه قرار گرفته است. ورودی خانه در سمت جنوبی قرار دارد و پس از عبور از درب، وارد یک حیاط می‌شوید که حدود ۷۵ سانتیمتر از سطح کوچه پایین‌تر قرار دارد.

حیاط خانه شامل یک حوض آب زیبا و دو باغچه کوچک است. ساختار خانه دارای دو طبقه است که توسط سه طرف حیاط کاملاً پوشیده شده است. در طبقه اول خانه، نشیمن و غلام‌رو قرار دارند که با ضلع‌های دیگر خانه اتصال دارند. در خانه داروغه از تزیینات معماری روسی مانند تراس و پله‌ها استفاده شده است. همچنین، تزییناتی مانند کاشی‌کاری هفت رنگ در نمای خانه، تزیینات چوبی در سقف اتاق‌ها و تندیس‌هایی با شکل شیرهای بالدار، فرشته‌ها و تندیس‌های قالبی گچی وجود دارد.

در بخش شمالی خانه، یک ایوان با چهار ستون وجود دارد که ستون‌ها جلوتر از ایوان به طرف حیاط می‌رسند. ایوان شمالی دارای دو پلکان مورب با نرده‌های ظریف فلزی است. همچنین، در بخش غربی خانه، یک ایوان دیگر با ستون‌های زیبا و تزیین شده با کاشی‌های هشت‌ضلعی و بیضی وجود دارد. در بالای این ایوان، جمله “بسم‌الله الرحمن الرحیم” و عبارت “محمد (ص) شمع جمع آفرینش” حک شده است.

همچنین، خانه داروغه دارای دو قسمت تابستان‌نشین و زمستان‌نشین است. قسمت تابستان‌نشین در جهت آفتاب قرار دارد و اتاق‌های بادگیر و حوض آب سنتی در آنجا قرار دارند تا در تابستان خنک و دلپذیر باشد. قسمت زمستان‌نشین نیز دارای پنجره‌های دوجداره و شومینه است که در فصل‌های سرد از نور و انرژی خورشید بهره می‌برد. همچنین، در زیرزمین خانه وسایل گرماسازی قرار دارد تا دمای خانه در فصلزمستان گرم و مطبوع باشد. این خانه همچنین دارای یک مطبخ است که در حال حاضر به عنوان قهوه‌خانه سنتی استفاده می‌شود. همچنین، در بخش دیگری از خانه یک استودیو عکاسی نیز وجود دارد.

در طبقه اول خانه داروغه، شما می‌توانید از صنایع دستی و جواهراتی که برای فروش در نمایشگاه قرار داده شده‌اند، یکی را به عنوان یادگاری از این خانه انتخاب کنید. در این طبقه نانوایی اختصاصی نیز وجود دارد که در آن نان‌های خوشمزه و سنتی تهیه می‌شوند.

خانه داروغه مشهد در کل به گونه‌ای طراحی شده است که نیازهای ساکنان خود را با استفاده از انرژی باد، آب و خورشید تأمین کند. سیستم‌های پنل‌های خورشیدی، سیستم‌های جمع‌آوری آب باران و سیستم‌های تهویه طبیعی در این خانه مورد استفاده قرار می‌گیرند تا به حد امکان از انرژی‌های طبیعی استفاده شود.

مجموعاً، خانه داروغه مشهد یک بنا با طراحی منحصر به فرد و متناسب با نیازهای زندگی ساکنان خود است. این خانه نمونه‌ای از استفاده هوشمندانه از انرژی‌های طبیعی و ارائه تجربه‌ای متفاوت از زندگی در یک خانه سنتی است.