جعبه سیاه هواپیما چه چیزی را ضبط می‌کند؟
دستگاه‌های ضبط‌کننده اطلاعات پرواز مدرن قادرند بیش از ۱۰۰۰ نوع اطلاعات مختلف مربوط به هواپیما را ثبت و نگهداری کنند.
به گزارش خبرآنلاین، ضبط‌کننده‌های پرواز از دو بخش مجزا تشکیل شده‌اند: ضبط‌کننده داده‌ها و ضبط‌کننده صدا. به‌گفته‌ی دیوید اسِر، دانشمند علوم هوانوردی دانشگاه هوایی امبری-ریدل در فلوریدا، «ضبط‌کننده داده‌ها معمولاً می‌تواند به شما بگوید چه اتفاقی افتاده، اما ضبط‌کننده‌های صدا می‌توانند بگویند چرا آن اتفاق افتاده است.»
ضبط‌کننده داده‌های پرواز در انتهای هواپیما قرار دارد، زیرا در این محل احتمال بقای آن در هنگام سقوط وجود دارد. اما ضبط‌کننده صدا داخل کابین خلبان قرار می‌گیرد تا مکالمات خلبان‌ها و سایر صداهایی را که ممکن است نشان‌دهنده دلایل وقوع حادثه در لحظات پیش از آن باشد، ضبط کند.
به نقل از زومیت، هرکدام از ضبط‌کننده‌ها به سیستم‌های ارسال سیگنال‌های صوتی مجهز هستند. این سیگنال‌ها کمک می‌کنند تا درصورتی‌که حادثه‌ای در آب‌ها رخ دهد، پیدا کردن ضبط‌کننده‌ها آسان‌تر باشد. ظاهر ضبط‌کننده‌های اطلاعات پرواز باعث می‌شود پیدا کردن آن‌ها آسان‌تر باشد. برخلاف نام مستعارشان، ضبط‌کننده‌های پرواز سیاه نیستند، بلکه به نارنجی هستند تا در صحنه حادثه به وضوح قابل مشاهده باشند.
«جعبه سیاه» ضبط‌کننده اطلاعات پرواز در واقع به رنگ نارنجی ساخته می‌شود تا در محل سقوط به‌راحتی پیدا شود. اصطلاح «جعبه سیاه» احتمالاً از حوزه رایانه گرفته شده و به سیستمی اشاره دارد که دارای ورودی و خروجی است، اما درک کارکرد آن برای بیشتر مردم ساده نیست.
ضبط‌کننده‌های اطلاعات پرواز به گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند شرایط سختی مانند ضربه شدید، آتش‌سوزی و فشار زیاد اعماق دریا را تحمل کنند. عبدالله العزالی، مهندس سیستم‌های پیشرفته در شرکت هانیول که ضبط‌کننده‌های اطلاعات پرواز را به شرکت‌های سازنده هواپیماهایی مانند بوئینگ و ایرباس می‌دهد، توضیح می‌دهد مهندسان برای ساخت بدنه این ضبط‌کننده‌ها از مواد مقاومی مانند تیتانیوم یا فولاد ضدزنگ استفاده می‌کنند.
با وجود طراحی مقاوم ضبط‌کننده‌ها، در برخی شرایط مانند قطع کامل برق در هواپیما، مواجهه‌ی طولانی با آتش یا آب‌های عمیق و تصادفات با سرعت بسیار بالا، ممکن است سیستم‌ها دچار خرابی شوند.
جعبه سیاه چه اطلاعاتی را ضبط می‌کند؟
برخی از ضبط‌کننده‌های داده‌ها می‌توانند حداقل ۸۸ پارامتر از عملیات پرواز ازجمله زمان، ارتفاع و سرعت هوا را برای ۲۵ ساعت مداوم ضبط کنند.
علاوه بر موارد دیگر، ضبط‌کننده‌های پرواز بیش از هزار پارامتر مختلف داخل هواپیما را ضبط می‌کنند که می‌تواند در تحقیقات کمک‌کننده باشد. برای مثال، این ضبط‌کننده‌ها زمان و وضعیت فعال‌شدن هشدار دود، وضعیت فلپ‌های هواپیما (برآافزا) و اینکه چه زمانی هواپیما وارد حالت خودکار شده را ضبط می‌کنند. از طرف دیگر، ضبط‌کننده صدای کابین صداهایی مانند صدای موتور، حرکت‌های چرخ‌های فرود، صدای تغییرات کلیدها و هشدارهای دیگر داخل کابین را ضبط می‌کند.
ضبط‌کننده معمولاً به میکروفن سقفی متصل است که بین دو خلبان قرار دارد. اداره هوانوردی فدرال آمریکا (FAA) از هواپیماهای تجاری می‌خواهد ضبط‌کننده‌های صدا با حداقل ۲۵ ساعت ظرفیت ضبط مداوم داشته باشند.
در صورت وقوع سانحه هوایی، ضبط‌کننده‌های پرواز اطلاعات کلیدی را فراهم می‌کنند که می‌تواند علت حادثه را تعیین کند. تنها اعضای تیم تحقیقات حادثه می‌توانند به این اطلاعات دسترسی پیدا کنند و این فرایند مانند تحقیقات جنایی است.
برخلاف طراحی‌های قدیمی که از نوار مغناطیسی برای ذخیره‌سازی اطلاعات استفاده می‌کردند، در ضبط‌کننده‌های پرواز مدرن اطلاعات روی حافظه حالت جامد (SSD) ذخیره می‌شود که مشابه حافظه‌های به‌کاررفته در لپ‌تاپ‌ها و تلفن‌های همراه است.
اولین قدم در فرآیند بازیابی شامل اطمینان از سالم‌بودن کارت حافظه و تهیه یک نسخه از اطلاعات است. بسته به نوع سانحه، تحقیقات ممکن است یک ماه یا حتی سال‌ها طول بکشد.
علاوه بر استفاده از ضبط‌کننده‌های پرواز در تحقیقات حوادث، این دستگاه‌ها اطلاعات ایمنی مهمی را در طول عملیات عادی پروازها برای خطوط هوایی فراهم می‌کنند. برخی خطوط هوایی تجاری به‌طور داوطلبانه با اداره هوانوردی فدرال در برنامه‌ای به نام تضمین کیفیت عملیات پروازی همکاری می‌کنند که به آن‌ها اجازه می‌دهد بخشی از داده‌های ضبط‌کننده‌ها را برای کنترل کیفیت دانلود کنند. به این ترتیب، اداره هوانوردی فدرال می‌تواند عواملی مانند مصرف سوخت، مشکلات احتمالی موتور یا نواقص عملیاتی دیگر را بررسی کند. هدف این است که مشکلات قبل از آنکه به حادثه یا سانحه تبدیل شوند، شناسایی و حل شوند.
ضبط‌کننده‌های پرواز اطلاعات مهمی را ذخیره می‌کنند؛ اما فقط پس از پایان پرواز می‌توان به آن‌ها دسترسی پیدا کرد. این محدودیت ممکن است در شرایطی که ضبط‌کننده‌ها آسیب دیده یا قابل بازیابی نباشند، مشکل ایجاد کند. چندین گروه پژوهشی درحال کار روی نوآوری‌هایی هستند که امکان انتقال داده‌ها به صورت لحظه‌ای از ضبط‌کننده‌های پرواز را فراهم کنند تا مشکل دسترسی به داده‌ها پس از پرواز حل شود. به‌گفته‌ی اسر، فناوری مورد نیاز برای این کار وجود دارد، اما مسئله اصلی پیاده‌سازی آن است.
۵۸۵۸
