راهنمای سفر به کهگیلویه و بویراحمد(یاسوج)

در قلب زاگرس، سرزمینی سرسبز و خوش آب و هوا به نام یاسوج که مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد می باشد واقع شده است. این شهر که به عنوان پایتخت طبیعت ایران شناخته می‌شود، با جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر خود، هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. در نزدیکی یاسوج، شهر کوهستانی سی‌سخت قرار دارد. این شهر که به عروس زاگرس معروف است، با مناظر بدیع و آب و هوای خنک، مکانی ایده‌آل برای گذراندن فصل گرما است.

یاسوج و سی‌سخت، هر دو دارای جاذبه‌های طبیعی فراوانی هستند. دریاچه‌های زیبا، رودخانه‌های خروشان، چشمه‌های جوشان، مناطق کوهستانی مرتفع، تاکستان‌های سرسبز، دشت‌های پرگل و پارک‌های دل‌انگیز، تنها بخشی از جاذبه‌های این دو شهر هستند. علاوه بر جاذبه‌های طبیعی، یاسوج و سی‌سخت دارای جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی نیز هستند. آثار باستانی، بناهای تاریخی و موزه‌های این دو شهر، گنجینه‌ای از تاریخ و تمدن این منطقه هستند.

تاریخچه استان کهگیلویه و بویراحمد

ایل بویراحمد، یکی از ساکنان اصلی این استان، در دوره قاجاریه به قدرت و نفوذ زیادی دست یافتند. جنگ‌های داخلی و قومی برای تحکیم قدرت، تا مدت‌ها در این منطقه ادامه داشت. در زمان پهلوی اول و دوم، بخش‌هایی از این استان به استان فارس و بخش‌هایی به استان خوزستان تعلق داشت.

سرانجام در سال 1342، این منطقه به فرمانداری کل ارتقا یافت و نام کهگیلویه و بویراحمد به آن اختصاص یافت. در خرداد ماه 1355، این منطقه به طور رسمی به یک استان مستقل تبدیل شد.

نام این استان، برگرفته از دو عنصر مهم است:

کوه جیلو یا گیلو، یکی از مظاهر طبیعی شاخص این منطقه
ایل بویراحمد، یکی از اقوام ساکن در این ناحیه

جغرافیا استان کهگیلویه و بویراحمد

استان کهگیلویه و بویراحمد، گویی نگینی در قلب زاگرس است که با طبیعت بکر و چشم‌نواز، هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. این استان در جنوب غربی ایران واقع شده و از شمال با استان چهارمحال و بختیاری، از جنوب با استان‌های فارس و بوشهر، از شرق با استان‌های اصفهان و فارس و از غرب با استان خوزستان همسایه است.

کوه‌های سر به فلک کشیده زاگرس، مانند حصاری، استان کهگیلویه و بویراحمد را در برگرفته‌اند. دنا، بلندترین قله زاگرس جنوبی، در این استان قرار دارد و به عنوان نماد استقامت و پویایی این دیار شناخته می‌شود. رودخانه‌های خروشان مارون، بشار، زهره، خرسان و نازمکان، از این استان عبور می‌کنند و شادابی را به ارمغان می‌آورند.

آب و هوای استان کهگیلویه و بویراحمد

در سفر به یاسوج و سی‌سخت، باید به تنوع آب و هوایی این استان توجه کنید.

در فصل‌های بهار و تابستان، یاسوج و سی‌سخت دارای آب و هوای مطبوع و گرم هستند. رطوبت هوا کم است و به ندرت با گرمای آزاردهنده روبرو می‌شوید. البته در محیط‌های داخلی، نیاز به سیستم‌های خنک کننده خواهید داشت.

در بقیه‌ی ماه‌های سال، به‌خصوص از اول دی تا اواسط اسفند، یاسوج و سی‌سخت هوایی سرد و حتی بسیار سرد را تجربه می‌کنند. سفر به این دو شهر در این فصل، به جز برای استفاده از پیست اسکی، پیشنهاد نمی‌شود. سی‌سخت به دلیل قرار گرفتن در دامنه‌ی کوه‌های دنا، در زمستان هوایی سردتر را تجربه می‌کند. در این فصل، بارش‌های فراوان باران و گاهی برف در این دو شهر رخ می‌دهد.

سوغات یاسوج

طبیعت سخاوتمند یاسوج، گیاهان کوهی و خوراکی‌های لذیذی را به شما هدیه می‌دهد که در کمتر جای دیگری پیدا می‌کنید. کنگر، قارچ کوهی، بیلهر، کارده، لیزم و کرفس، تنها بخشی از این گیاهان هستند. اگر در بهار و تابستان به یاسوج سفر می‌کنید، حتماً از این سبزیجات تازه و خوشمزه خریداری کنید و از فروشنده طرز پخت آن‌ها را نیز بپرسید.

علاوه بر گیاهان کوهی، یاسوج به دلیل کیفیت بالای گل‌گاو‌زبان و بابونه نیز معروف است. عسل یاسوج نیز از دیگر سوغاتی‌های محبوب این شهر است که طعم و عطر بی‌نظیری دارد.

گردو، کشک، روغن حیوانی، سیب و انگور نیز از دیگر محصولات کشاورزی یاسوج هستند که می‌توانید به عنوان سوغات تهیه کنید. صنایع دستی یاسوج، یادگاری ارزشمند از این سفر خاطره‌انگیز خواهد بود. گبه، گلیم، فرش، آینه‌دان و لباس‌های محلی رنگارنگ، تنها بخشی از صنایع دستی یاسوج هستند که می‌توانید به عنوان سوغات برای عزیزان خود تهیه کنید.

آداب و رسوم شهر یاسوج

نوروز در یاسوج، با شور و شوق خاصی برگزار می‌شود. چند شب مانده به تحویل سال، مردم در مراسمی به نام خیرات نیمه برات، حلوا نذری درست می‌کنند و بین همسایگان توزیع می‌کنند. آداب و رسوم خاص یاسوج، در مراسم خواستگاری، عروسی و سوگواری نیز به چشم می‌خورد. عروسی‌ها در یاسوج، پر از دستمال‌بازی و ترکه‌بازی است و شور و شادی خاصی دارد. سوگواری‌ها نیز با آداب و رسوم خاص خود برگزار می‌شود و نشان از غم و اندوه عزاداران دارد.

یکی از جالب‌ترین آداب و رسوم یاسوج، چاله گرم‌کنون یا تهیه و خوردن خوشمزه‌ترین غذای محلی است. این مراسم، یک روز مانده به پایان سال انجام می‌شود و مردم با انجام آن، به استقبال از خیر و برکت در سال جدید می‌روند.

غذاهای محلی یاسوج

غذاهای محلی یاسوج، با استفاده از مواد اولیه‌ی تازه و طبیعی تهیه می‌شوند و طعم و عطر بی‌نظیری دارند. استفاده از لبنیات و غلات در این غذاها، آنها را به منبعی غنی از مواد مغذی تبدیل کرده است.

شله ماسی، شله شیری، شله ماشَکی، شله بادامی، کله‌جوش، آش کارده، پلو محلی با قارچ و لیزک، آب‌گوشت محلی، دمپخت، گوشت قورمه، آش دنگو، نان بلوط و نان برکو، تنها بخشی از غذاهای محلی یاسوج هستند که می‌توانید در سفر خود به این شهر امتحان کنید.

راه‌های دسترسی به شهر یاسوج

نزدیک‌ترین و بهترین راه برای سفر به یاسوج، از طریق آزادراه تهران-قم است. این مسیر حدود ۷۵۷ کیلومتر است و ۸ ساعت زمان می‌برد. در این مسیر باید از تهران به سمت قم و کاشان حرکت کرده و با گذشتن از اصفهان به یاسوج برسید.

اگر به دنبال سفری سریع و راحت هستید، می‌توانید از هواپیما استفاده کنید. فرودگاه یاسوج به طور روزانه پروازهای مختلفی از تهران و سایر شهرهای ایران دارد. اتوبوس‌های زیادی نیز همه روزه از پایانه مسافربری تهران و پایانه مسافربری جنوب کشور به سمت یاسوج حرکت می‌کنند. این اتوبوس‌ها مجهز به امکانات رفاهی هستند و سفر با آنها، مقرون به صرفه و راحت است.

متأسفانه یاسوج به خطوط ریلی متصل نیست، اما با وجود جاده‌های مناسب و سیستم حمل‌ونقل هوایی، سفر به این شهر به راحتی امکان‌پذیر است.