راهنمای جامع سفر به اردبیل

اردبیل سرزمینی که در شمال غربی ایران، در آغوش کوه‌های سبلان آرمیده و با طبیعت بکر و چشم‌نواز، تاریخ پرفراز و نشیب و فرهنگ غنی خود، هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. اما بسیاری از مردم، اردبیل را تنها با سرعین می‌شناسند. گویی این شهر زیبا، در سایه‌ی شهرت سرعین، مظلوم واقع شده و جاذبه‌های بی‌نظیر آن از دید بسیاری پنهان مانده است. نام اردبیل در زبان‌های مختلف، گویای اهمیت و قدمت این شهر است. در زبان اوستایی، اردبیل به معنای “شهر مقدس” است و در زبان پهلوی “آرتاویل” نامیده می‌شده که به معنی “محل مقدس” است.

تاریخچه اردبیل

اردبیل، با قدمتی 3 هزار ساله، یکی از کهن‌ترین شهرهای ایران است. این شهر در گذشته در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و به همین دلیل، از رونق اقتصادی و فرهنگی بسیاری برخوردار بوده است. حکومت صفویان، نقطه عطفی در تاریخ اردبیل است. در این دوره، اردبیل به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد و شاهد شکوفایی و پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه‌های مختلف بود.

آثار تاریخی متعددی در اردبیل وجود دارد که گواه تاریخ پربار این شهر هستند. از جمله این آثار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی: این بنا که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده، مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی، عارف نامدار ایرانی است.
پل هفت چشمه: این پل که به پل داشکسن نیز معروف است، در دوره صفوی بر روی رودخانه بالیقلو ساخته شده است.
بازار سنتی اردبیل: این بازار که از قدیمی‌ترین بازارهای ایران است، دارای راسته‌ها و حجره‌های متعددی است که در آن انواع کالاها و محصولات عرضه می‌شود.
کاروانسراهای متعدد: اردبیل به دلیل موقعیت خود در مسیر جاده ابریشم، دارای کاروانسراهای متعددی است که از جمله آنها می‌توان به کاروانسرای سنگی صائین، کاروانسرای شاه عباسی و کاروانسرای قانلی بولاغ اشاره کرد.

فرهنگ و آداب و رسوم مردم اردبیل

مردم اردبیل، به گرمی و مهمان‌نوازی مشهور هستند. آنها به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند و به آداب و رسوم خود پایبند هستند. یکی از بارزترین نمودهای فرهنگ غنی مردم اردبیل، در مراسمات مذهبی آنها تجلی می‌یابد. در ماه محرم، مردم اردبیل با شور و شعف خاصی به عزاداری می‌پردازند و مراسم طشت‌گذاری و شمع‌گذاری را به باشکوهی برگزار می‌کنند.

در آستانه سال نو نیز، مردم اردبیل با برگزاری مراسم تکم، نوید آمدن بهار را به یکدیگر می‌دهند. تکم‌چی‌ها با عروسک‌های خود در کوچه و خیابان‌ها می‌چرخند و با اشعار و آوازهای شاد، مردم را سرگرم می‌کنند. جشن چهارشنبه‌سوری نیز در اردبیل با آیین خاصی برگزار می‌شود. مردم اردبیل در این شب، آتش روشن می‌کنند و از روی آن می‌پرند تا از گزند بلاها در امان باشند.

یکی از آداب و رسوم جالب مردم اردبیل، ایل سکه است. در این رسم، در ایام عید، افراد فامیل به یکدیگر سکه هدیه می‌دهند تا سال پربرکتی داشته باشند.

بهترین فصل برای سفر به اردبیل

بهترین زمان برای سفر به اردبیل، از اواخر اردیبهشت تا اواخر تابستان است. در این بازه زمانی، اردبیل از آب و هوایی مطبوع و دل‌انگیز برخوردار است. نسیم خنک و لطیف، تابستان این شهر را به گویی بهشتی زمینی تبدیل می‌کند و فرصتی برای رهایی از گرمای طاقت‌فرسای سایر نقاط ایران فراهم می‌کند.

در فصل بهار، اردبیل به تابلویی نقاشی بدل می‌شود. دشت‌های سرسبز، مزارع پر از گل و شکوفه‌های رنگارنگ، چشم‌اندازی بی‌نظیر خلق می‌کنند که هر رهگذری را مسحور خود می‌کند.

اما اگر به دنبال تجربه زمستانی متفاوت هستید، سفر به اردبیل در فصل زمستان نیز خالی از لطف نیست. کوه‌های سبلان با قله‌ای پوشیده از برف، منظره‌ای تماشایی و رویایی را به نمایش می‌گذارد. البته باید به خاطر داشته باشید که سرمای زمستان در اردبیل بسیار شدید است و سفر به این شهر در این فصل نیازمند تجهیزات و تمهیدات خاص خود است.

غذاهای محلی اردبیل

سفر به اردبیل بدون چشیدن غذاهای محلی این شهر، کامل نخواهد بود. آش دوغ، پیچاق قیمه، ساج ایچی، خورش ترشی قورمه، آش یارما و تره اسفناج، تنها تعدادی از غذاهای محلی و خوشمزه اردبیل هستند که هر کدام طعمی بی‌نظیر و خاطره‌ای فراموش‌نشدنی را برای شما رقم خواهند زد.

سوغات و صنایع دستی اردبیل

خوراکی‌ های محلی:

• نان فطیر: این نان سنتی که با آرد گندم و آب پخته می‌شود، طعمی ساده و دلچسب دارد.
• عسل سبلان: این عسل که از کوه‌های سبلان به دست می‌آید، دارای خواص دارویی و طعم بی‌نظیری است.
• لبنیات محلی و سرشیر: لبنیات محلی اردبیل، از جمله شیر، ماست، پنیر و کره، طعمی اصیل و دلچسب دارند.
• حلوای سیاه: این حلوای سنتی که با آرد، شکر، روغن و زعفران تهیه می‌شود، طعمی شیرین و دلچسب دارد.
• باقلوا: این شیرینی سنتی که با خمیر یوفکا، مغز گردو و شربت تهیه می‌شود، طعمی شیرین و دلچسب دارد.
• تخمه آفتابگردان: تخمه آفتابگردان یکی از محبوب‌ترین سوغات اردبیل است که طعمی لذیذ و سرگرم‌کننده دارد.
• شکلات رسته: این شکلات سنتی که با شکر، کاکائو و مغز بادام تهیه می‌شود، طعمی شیرین و دلچسب دارد.
• قرابیه: این شیرینی سنتی که با آرد، شکر، روغن و تخم‌مرغ تهیه می‌شود، طعمی شیرین و دلچسب دارد.
• نان برنجی و قطاب: این شیرینی‌های سنتی که با آرد برنج، شکر و مغز پسته تهیه می‌شوند، طعمی شیرین و دلچسب دارند.

صنایع دستی:

• گلیم‌بافی: گلیم‌های اردبیل با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع، از شهرت جهانی برخوردار هستند.
• جاجیم‌بافی: جاجیم‌های اردبیل با طرح‌ها و رنگ‌های متنوع، از زیبایی و ظرافت خاصی برخوردار هستند.
• سازهای موسیقی سنتی: اردبیل، خاستگاه سازهای موسیقی سنتی متعددی است. تار، کمانچه، سه‌تار و دف، از جمله مشهورترین سازهای موسیقی سنتی اردبیل هستند.
• اجاق قراقی: اجاق قراقی، نوعی سفالگری سنتی است که در اردبیل به آن پرداخته می‌شود. ظروف سفالی اجاق قراقی، با طرح‌ها و نقش‌های سنتی، زیبایی خاصی دارند.

نحوه دسترسی به اردبیل

سفر به اردبیل با هواپیما:

راحت‌ترین و سریع‌ترین راه برای سفر به اردبیل، استفاده از هواپیما است. فرودگاه بین‌المللی شهدای اردبیل در فاصله ۱۱ کیلومتری شمال شرق شهر اردبیل قرار دارد و به طور میانگین هر هفته حدود 60 پرواز از تهران و 8 پرواز از مشهد به این فرودگاه انجام می‌شود.

سفر به اردبیل با قطار:

متأسفانه در حال حاضر امکان سفر به اردبیل با قطار وجود ندارد. پروژه ساخت راه‌آهن اردبیل – میانه در حال انجام است، اما به دلیل سختی کار و شرایط خاص منطقه، هنوز به اتمام نرسیده است.

سفر به اردبیل با اتوبوس:

سفر به اردبیل با اتوبوس از هر نقطه از ایران امکان‌پذیر است. پایانه مسافربری اردبیل در شمال شهر واقع شده و بیش از 12 شرکت مسافربری در آن فعال هستند. شما می‌توانید با اتوبوس‌های مجهز به این شهر سفر کنید و در طول مسیر از تماشای مناظر لذت ببرید.

سفر به اردبیل با ماشین شخصی:

سفر با ماشین شخصی، مزیت‌ هایی مانند آزادی عمل و انعطاف‌پذیری بیشتر را به شما می‌دهد. در طول مسیر می‌توانید از جاذبه‌های گردشگری دیدن کنید و در هر نقطه که تمایل دارید، توقف کنید.

مسافت بین تهران و اردبیل حدود 500 تا 600 کیلومتر است. در طول این مسیر، از شهرهای کرج، قزوین، زنجان و یا گیلان عبور خواهید کرد. هر کدام از این شهرها، جاذبه‌های گردشگری و تاریخی خاص خود را دارند و فرصتی برای توقف و گشت و گذار به شما می‌دهند.

سریع‌ترین مسیر برای رسیدن به اردبیل از تهران، عبور از قزوین و زنجان است. این مسیر حدود 480 کیلومتر است و در حدود 6 تا 7 ساعت طول می‌کشد.

اما اگر به دنبال سفری پرهیجان و خاطره‌انگیز هستید، می‌توانید از مسیر گیلان عبور کنید. این مسیر حدود 550 کیلومتر است و در حدود 8 تا 9 ساعت طول می‌کشد. در طول این مسیر، از زیبایی‌های جنگل‌های گیلان و دریای خزر لذت خواهید برد.