«زیگورات چغازنبیل» تماشای عظمتی که هزاران سال ایستاده است

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: چغازنبیل، این نگین درخشان تاریخ در دل دشت‌های خوزستان، همچون قصه‌ای از اعماق زمان، منتظر مسافرانش است. مسافرانی که پا به این سرزمین می‌گذارند نه تنها به یک مکان تاریخی سفر می‌کنند بلکه به اعماق تاریخ و تمدن ایران زمین قدم می‌گذارند. آنها با هر قدمی که برمی‌دارند با سنگ‌هایی سخن می‌گویند که هزاران سال پیش، دستان هنرمند و پرتلاش نیاکانمان را لمس کرده‌اند.

هنگامی که آفتاب گرم خوزستان بر فراز زیگورات می‌تابد، نور طلایی‌اش بر آجرهای نوشته‌دار می‌افتد و گویی هر آجر، داستانی از شکوه و عظمت ایلام باستان را زمزمه می‌کند. مسافران در سکوتِ پر از هیجان به این صدا گوش می‌دهند. آنها غرق در حیرت می‌شوند؛ حیرت از اینکه چگونه انسان‌هایی در هزاره‌های دور، چنین بنای عظیم و باشکوهی را با کم‌ترین امکانات، به آسمان رسانده‌اند.

چشم‌های مسافران از فرط شگفتی، برق می‌زند. آنها در برابر این همه عظمت، احساس کوچکی می‌کنند اما در عین حال، غرور و افتخار در قلب‌هایشان موج می‌زند. غرور به اینکه این تاریخ، این تمدن، این شکوه از آنِ آن‌هاست از آنِ مردمانی است که قرن‌ها پیش در این سرزمین زندگی می‌کردند و امروز، نامشان در دل این آجرها جاودانه شده است.

برخی از مسافران، دست‌هایشان را بر دیوارهای زیگورات می‌گذارند، گویی می‌خواهند با لمس این سنگ‌ها، به گذشته سفر کنند و برای لحظه‌ای در کنار سازندگان این بنا بایستند. برخی دیگر در سایه‌سار این بنای عظیم، عکس‌هایی می‌گیرند تا این لحظات را برای همیشه در قلب خود ثبت کنند. آن‌ها می‌دانند که این سفر، تنها یک بازدید ساده نیست؛ این سفر، یک تجربه روحانی است. تجربه‌ای که قلب‌هایشان را لبریز از عشق به تاریخ و فرهنگ ایران می‌کند.

چغازنبیل، تنها یک بنای تاریخی نیست؛ نماد عشق، تلاش و شکوه است. مسافرانش با هر قدمی که در این محوطه باستانی برمی‌دارند، بخشی از این عشق و شکوه را در وجود خود احساس می‌کنند. آن‌ها در پایان سفر با دلی پر از خاطره و قلبی لبریز از غرور، چغازنبیل را ترک می‌کنند اما می‌دانند که این سفر، هرگز به پایان نمی‌رسد. چغازنبیل، همیشه در قلب‌هایشان زنده خواهد ماند، همچون شعله‌ای جاودان که نور تاریخ و تمدن ایران را برای همیشه روشن نگه می‌دارد.

چغازنبیل، یکی از باشکوه‌ترین آثار تاریخی ایران و جهان، در استان خوزستان واقع شده است. این محوطه باستانی که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده، بازمانده شهر دوراونتاش، پایتخت ایلام باستان، است. زیگورات چغازنبیل به عنوان یکی از نخستین نمونه‌های معماری مذهبی در جهان، هر ساله هزاران گردشگر را به خود جذب می‌کند. با توجه به اهمیت این سایت تاریخی، ارائه خدمات مناسب به بازدیدکنندگان از اولویت‌های مسئولان این پایگاه است.

چگونگی کشف چغازنبیل

در فاصله سال‌های ۱۹۳۰ تا ۱۹۴۰ میلادی با توجه به فعالیت‌های گسترده شرکت‌های نفتی خارجی در منطقه و بررسی‌های زمین‌شناسی که توسط کارشناسان این شرکت‌ها صورت می‌گرفته یکی از کارشناسان شرکت نفت در محوطه چغازنبیل، آجرنوشت‌هایی می‌یابد و آن را به هیئت باستان‌شناسی مستقر در شوش به سرپرستی دومکنم تحویل می‌دهد.

خواندن این آجرنوشته امکان شناخت یکی از شهرهای ایلامی به نام دوراونتاش را فراهم می‌کند. پس از دومکنم، گیرشمن باستان‌شناس فرانسوی حفاری‌های چغازنبیل را ادامه می‌دهد. از سال ۱۳۷۸ خورشیدی، کاوش‌ها و مطالعات باستان‌شناسی این محوطه به سرپرستی دکتر بهزاد مفیدی ادامه یافت.

محوطه میراث جهانی چغازنبیل (شهر اونتاش) شهری آئینی بوده که در حال حاضر بزرگترین اثر معماری شناخته شده از تمدن ایلام میانه است. این اثر در قرن سیزده قبل از میلاد به دستور پادشاه مقتدر این سلسله، اونتاش نپیریشا ساخته شده و به خدایان بزرگ ایلامی، نپیریشا و اینشوشیناک به صورت وقف اهدا می‌شود.

باستان‌شناسان برای این مجموعه تاریخی، عملکرد دفاعی قائل نشده‌اند. ذیقَورَّت با تشدید بر روی حروف «ق و ر» کلمه‌ای اکدی است. در ایران تلفظ این کلمه از گزارش‌های گیرشمن گرفته شده و عموماً زیگورات نوشته شده و به معنای بلند و برافراشته ساختن است.

با نزدیک شدن به نوروز، فصل سفر و گردشگری در ایران، مسئولان و مدیران سایت‌های تاریخی و فرهنگی کشور در تلاش هستند تا با بهبود خدمات و امکانات، تجربه بهتری را برای گردشگران داخلی و خارجی فراهم کنند. در این راستا، مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه از نصب دکل موقت مخابراتی همراه اول در محوطه باستانی چغازنبیل خبر داد. این اقدام با هدف تقویت اینترنت و بهبود ارتباطات مخابراتی برای گردشگران نوروزی انجام شده است.

بهبود خدمات گردشگری

عاطفه رشنویی، مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه، در گفتگویی اعلام کرد: با همکاری اداره مخابرات شهرستان شوش، یک دستگاه تقویت‌کننده آنتن همراه اول در محوطه چغازنبیل نصب شده است. این اقدام با رعایت مسائل حفاظتی و با هدف بهینه‌سازی خدمات‌رسانی به گردشگران انجام شده است.

رشنویی با اشاره به اهمیت دسترسی به اینترنت در دنیای امروز گفت: امروزه دستیابی همزمان به اطلاعات تحت وب و اشتراک‌گذاری تصاویر با دوستان و آشنایان از مهم‌ترین تفریحات گردشگران در سفر به مکان‌های تاریخی محسوب می‌شود. نصب و راه‌اندازی این دکل با هدف افزایش پهنای باند و ظرفیت شبکه ارتباطات مخابراتی در راستای ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت به گردشگران نوروزی و پایداری ارتباطات در محوطه تاریخی چغازنبیل بوده است.

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه با تأکید بر نقش مؤثر طرح‌های مخابراتی در ارائه خدمات به گردشگران، افزود: تهیه بستر و ایجاد زیرساخت‌های مخابراتی و اینترنت از اهداف اصلی پایگاه میراث‌جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه است. این اقدامات نه تنها رضایت گردشگران را به همراه دارد، بلکه به معرفی بهتر این سایت تاریخی به جهانیان کمک می‌کند.

رشنویی همچنین بیان کرد که این پایگاه در تلاش است تا با همکاری نهادهای مرتبط، خدمات بیشتری را به گردشگران ارائه دهد. وی افزود: در آستانه نوروز و با توجه به افزایش تعداد بازدیدکنندگان، ما سعی داریم تا با بهبود امکانات رفاهی و ارتباطی، تجربه بهتری را برای گردشگران فراهم کنیم.

نوروز، به عنوان یکی از مهم‌ترین جشن‌های ایرانیان، همواره با سفر و گردشگری همراه است. بسیاری از خانواده‌های ایرانی در این ایام به مناطق مختلف کشور سفر می‌کنند تا از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی ایران لذت ببرند. استان خوزستان به دلیل دارا بودن جاذبه‌های تاریخی منحصر به فرد مانند چغازنبیل، هفت‌تپه و شوش، یکی از مقاصد محبوب گردشگران در ایام نوروز است.

گردشگری به عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع جهان، نقش بسزایی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. در ایران نیز گردشگری تاریخی و فرهنگی از ظرفیت‌های بالایی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی برخوردار است. سایت‌هایی مانند چغازنبیل نه تنها به عنوان نمادهای تمدن کهن ایران شناخته می‌شوند، بلکه می‌توانند به عنوان موتور محرکه اقتصادی در منطقه عمل کنند.

با توجه به این موضوع، سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های گردشگری و بهبود خدمات به گردشگران می‌تواند به افزایش تعداد بازدیدکنندگان و در نتیجه رشد اقتصادی منطقه کمک کند. نصب دکل مخابراتی در چغازنبیل، نمونه‌ای از این سرمایه‌گذاری‌ها است که می‌تواند به جذب بیشتر گردشگران و رونق گردشگری در استان خوزستان منجر شود.